İçindekiler
Kimler Kira Geliri Elde Etmiş Sayılır?
Gerçek kişilerin elde ettiği gelirlerin vergilendirilmesini esas alan Gelir Vergisi Kanunu’na göre mal ve hakların kiraya verilmesi karşılığında elde edilen gelirler “gayrimenkul sermaye iradı” olarak kabul edilmekte ve bu gelirler belirli koşullarda gelir vergisine tabi tutulmaktadır.
2024 yılında kira gelirine konu mal ve hakların; sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri ile kiralanmış bir mal veya hakkın kiraya verilmesinden gelir elde eden kiracılar mükellef kabul edilmekte ve beyanı gereken kira gelirinin beyan edilmesi gerekmektedir.
Kira Geliri İçin Yıllık Beyanname Ne Zaman Verilir ve Ödeme Ne Zaman Yapılır?
2024 takvim yılı kira gelirine ilişkin gelir vergisi beyanname verme dönemi başlamıştır. Yıllık gelir vergisi beyannamesi, 1 Mart – 2 Nisan 2025 tarihleri arasında verilecektir. Verilecek yıllık gelir vergisi beyannamesi üzerinden tahakkuk eden gelir vergisinin; birinci taksitinin, damga vergisi (672,40 TL) ile 2 Nisan 2025, ikinci taksitinin ise 31 Temmuz 2025 tarihine kadar ödenmesi gerekmektedir.
Kira Geliri Elde Edenlerden Kimler Yıllık Beyanname Verecektir?
2024 yılı için mesken istisna tutarı 33.000 TL olup bu istisnadan sadece mesken kira geliri elde edenler faydalanabilir. Toplam mesken kira geliri tutarı 33.000 TL’nin üzerinde olanlar beyanname vermek zorundadır. Bu istisna sadece tek mesken için uygulanacak olup birden fazla mesken kirası elde edenler için istisna kira gelirleri toplamına bir defa uygulanacaktır.
2024 yılı içerisinde tevkifata tabi olan iş yeri kira geliri tutarı 230.000 TL’nin üzerinde ise beyan edilmesi gerekir. Ayrıca kesintiye tabi olmayan 13.000 TL’nin üzerindeki iş yeri kira gelirlerinin de beyan edilmesi gerekmektedir.
Kira Gelir Vergisi Beyannamesi Nasıl Hazırlanır?
Kira geliri olanların Dijital Vergi Dairesi / Hazır Beyan Sistemi üzerinde “Beyanname Doldur” menüsünün içine girerek hazır beyanı kontrol edip düzeltilmesi gereken yerleri düzelterek beyannameyi onaylanması yeterlidir. Mükellefler sisteme, Gelir İdaresinin internet sayfasından 7 gün 24 saat ulaşabilir.
Hazır Beyan Sistemi’ne ve detaylı bilgiye Gelir İdaresi Başkanlığının gib.gov.tr internet adresinden ulaşabilmektedir. Hazır Beyan Sistemine; hazirbeyan.gib.gov.tr adresinden ya da Dijital Vergi Dairesinden (Hazır Beyan Sistemi) giriş yapılabilir.
Hazır Beyan Sistemi’ne giriş yapıldığında yıllık gelir vergisi beyannamesi ekrana yansıyacaktır. Beyanname üzerinde gerekli kontroller, düzeltmeler, (varsa) gider, indirim vb. eklemeler yapıldıktan sonra onaylandığı anda elektronik ortamda kayıtlara alınmakta ve vergi, sistem tarafından hesaplanarak otomatik tahakkuk ettirilmektedir.
Gelir Vergisi Beyannamesi İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Kira gelirinde tahsil esası geçerli olduğundan, yargıda ihtilafı devam eden veya yıl içinde tahsilat yapılmayan durumlarda kira geliri elde edilmiş olmaz ve beyanname verilmez. Kira geliri için belge ibrazı şart değildir, beyan esastır. Gerçek gider yönteminin seçilmesi durumunda GVK’nin 74. maddesinde yazılı giderlerin beyannamede indirilmesi durumunda bu giderlerin mutlaka belgelendirilmesi gerekir.
Örneğin kiraya verilen mal ve haklar için yapılan; aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri, idare giderleri, sigorta giderleri, borçların faizleri, iktisap bedelinin %5’i, ödenen vergi / resim / harç ve şerefiyeler, amortismanlar, onarım giderleri ile bakım ve idame giderleri, ödenen kiralar gibi giderlerin beyannamede indirimi hâlinde bu giderlerin belgelendirilmesi gerekir.
Kira Gelir Vergisinde Gerçek ve Götürü Gider Yöntemi Nedir?
Kira gelirinin beyanında gerçek gider yönteminin seçilmesi durumunda, gayrisafi hasılattan Gelir Vergisi Kanunu’nun 74. maddesinde yazılı gerçek giderler indirilir. Götürü gider yönteminin seçilmesi durumunda ise kira gelirlerinden gerçek giderlere karşılık olarak %15’i gider olarak indirilir. Gerçek gider yöntemini seçen mükelleflerin, 2024 yılında yaptıkları giderlere ilişkin belgeleri ilgili bulundukları yılı takip eden yıldan başlayarak 5 yıl süresince saklamaları gerekir.
2024 Yılı Kira Gelirine Uygulanacak Vergisi Oranları ve Dilimleri Nedir?
Kira gelirinin yıllık beyanında hasılattan istisna ve giderler düşüldükten sonra vergi matrahına, GVK’nin 103. maddesinde yer alan aşağıdaki gelir vergisi tarifesi uygulanmakta ve ödenecek vergi hesaplanmaktadır.
Gelir Vergisine Tabi Gelirler | Oran |
110.000 TL’ye kadar | % 15 |
230.000 TL’nin 110.000 TL’si için 16.500 TL, fazlası | % 20 |
580.000 TL’nin 230.000 TL’si için 40.500 TL, fazlası | % 27 |
3.000.000 TL’nin 580.000 TL’si için 135.000 TL, fazlası | % 35 |
3.000.000 TL’den fazlasının 3.000.000 TL’si için 982.000 TL, fazlası oranında vergilendirilir. | % 40 |
Beyan Edilmeyen Kira Gelirinin Sonuçları Nelerdir?
Gelir İdaresi, beyannamelerin hazırlanmasında kira, ücret, menkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratları elde eden kişilere ilişkin olarak Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi, tapu, banka, PTT, inşaat ve sigorta şirketleri, TOKİ, elektrik, su, doğalgaz şirketleri ve Sosyal Güvenlik Kurumu gibi kurum ve kuruluşlardan edinilen bilgileri kullanmaktadır.
Beyan edilmeyen veya eksik beyan edilen kira gelirlerinin, beyan döneminden sonra yapılacak vergi denetimleri ve çapraz kontroller sonucu tespit edilmesi durumunda, 33.000 TL’lik mesken istisnası avantajından faydalanmak mümkün değildir. Ayrıca, zamanında beyan edilmeyen ve tahsil edilmeyen vergiler, vergi dairesince gecikme faizi ile cezalı olarak geri alınmaktadır.
Kira Gelir Vergisi Beyannamesinde En Sık Yapılan Hatalar Nelerdir?
Kira gelirinin beyanında en sık yapılan hatalar; mesken kira gelirinde 33 bin liralık mesken istisnasından yararlanma şartları ile tevkifatlı iş yerinde beyan sınırı olan 230 bin liranın, tevkifatsız iş yeri kira gelirinde ise 13 bin liranın bilinmemesi ile gerçek gider indirimi ve götürü gider indirimi arasındaki avantajların doğru kıyaslanmamasıdır.
Özellikle banka kredisi ile alınan konutun kiraya verilmesinde gerçek gider yöntemi daha avantajlı olabilmektedir. Bir diğer hata ise, kira gelirinin beyanında eğitim ve sağlık harcamaları, hayat / şahıs sigorta primleri, bağış ve yardımlar gibi GVK’nın 89. maddesinde yazılı giderlerin de belli şartlarla indirim konusu yapılacağının bilinmemesidir.
Kira Geliri Olanlar Yıllık Beyanname Doldururken Nerelerden Yardım Alabilirler?
2024 yılında kira geliri elde eden gelir sahipleri yıllık beyan konusunda her türlü soru için Vergi İletişim Merkezini (189) arayıp bilgi alabilirler. Kira geliri elde edenlerin yıllık beyannameyi doldururken gib.gov.tr/rehber ve broşürler bölümünde yer alan “Hazır Beyan Sistemi Broşürü” ve “Kira Geliri Elde Eden Mükellefler İçin Vergi Rehberi ve İnfografik” kısmından yararlanması da mümkündür.