İçindekiler
Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan Yağmur Suyu Hasadı Rehber Dokümanı, sağlıklı ve sürdürülebilir kentler için yağmur suyu hasadının önemine ve gerekliliğine vurgu yapıyor. Çalışmadan öne çıkan detaylar ise şöyle;
Uzun süreli hava olaylarında meydana gelen ani, şiddetli ve önemli değişimlerin kaçınılmaz sonucu olan iklim değişikliği, insan kaynaklı faaliyetlerdeki artışa bağlı olarak, günümüzde daha yoğun bir şekilde hissediliyor. IPCC (Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli) 6. Değerlendirme Raporu’na göre 20. yüzyılın ortalarından itibaren atmosferde meydana gelen ısınmanın büyük bir bölümü insan faaliyetlerine dayalı olarak sera gazı miktarlarında gözlenen artıştan kaynaklanıyor. Bunun getirisi olarak da olarak küresel sıcaklık son 150 yıl içerisinde yaklaşık 1,09°C yükselmiş durumda ve bu giderek artıyor.
Yüksek oranlara ulaşmış olan sera gaz emisyonları nedeniyle küresel ısınma dünyanın pek çok bölgesinde su kaynaklarının dağılımında değişikliklere yol açtığı için küresel ve bölgesel hidrolojik döngüler iklim değişikliğinden büyük ölçüde zarar görüyor. Rapor, Türkiye için oluşturulan iklim projeksiyonları, sıcaklık artışlarının içinde bulunduğumuz yüzyılın sonuna kadar daha çok yükseleceğini öngörüyor.
Betonlaşan Şehirler Hidrolojik Döngüyü Bozuyor
Sıcaklıklardaki artış ve küresel ısınma, iklim değişikliğinin öncelikli sonuçları gibi görünse de iklim değişikliği etkilerinin en önemlileri yağış rejiminin değişmesi nedeniyle gerçekleşecek etkiler olarak karşımıza çıkıyor. İklim değişikliği küresel ölçekten kent ölçeğine kadar tüm sistemleri doğrudan ve dolaylı olarak etkisi altına alıyor. Ülkemiz, Akdeniz Havzası’nda yer alan konumu ile iklim değişikliğinden etkilenme seviyesi yüksek bir ülke. Türkiye, gibi küresel sera gazı emisyonlarına katkısı az, ancak etkilenme seviyesi yüksek bir ülkede değişen iklime uyum sağlamak büyük önem taşıyor.
Günümüzde büyük çoğunluğu betonlarla kaplı olan şehirlerde geçirimsiz alanlar oldukça yer tutuyor. Yağmur suları beton yüzeylerin artışı ve yeşil alanların azalması sonucu toprağa sızamadığı için yüzey akışa geçmekte ve yağmur suyu toplama veya kanalizasyon sistemleri ile şehirlerden toplanıyor. Bu da hidrolojik döngüyü bozarak yeraltı sularına yağmur suları girdisini azaltıyor ve hatta taşkınların oluşumuna yol açıyor. Tüm bu etkiler dünyada yağmur suyu hasadı uygulamalarının yaygınlaşmasını sağlıyor.
Yağmur Suyu Hangi Alanlarda Kullanılır?
Geçirimsiz yüzey olan betonarme yapıların kentleşme ile paralel olarak artması, suyun doğal döngüsünü bozarak taşkın olayları, su kirliliği ve yeraltı suyu miktarında azalma gibi birçok problemi beraberinde getiriyor. Hasat edilerek depolanan yağmur suyu tuvalet rezervuarları, temizlik, yeşil alan sulama, araç yıkama, iç mekan ısıtma, endüstrilerde proses suyu vb. olmak üzere çeşitli alanlarda kullanılabiliyor. Bu da su israfının önüne geçilmesinde ve kentlerin sürdürülebilirliğinde önemli bir yer tutuyor.
Sürdürülebilir Kentsel Su Yönetimi Uygulamalarının Hedefleri
Artan kentleşmenin su kaynakları üzerindeki negatif etkilerini engellemek ve ekosistemlerin sürdürülebilirliğinden ödün vermeden, ekonomik ve sosyal refahı eşit bir şekilde maksimum düzeyde tutabilmek için kentsel su yönetimi uygulamaları oluşturulmuş durumda.
Sürdürülebilir kentsel su yönetimi uygulamalarını, kirletici maddeleri arıtan, yüzeysel akışı azaltan, estetik değeri geliştiren, bitki örtüsü ve tasarlanan araziye uygun stratejilerin bir araya getirilmesini sağlan bir sistemler bütünü olarak tanımlamak mümkün.
Uygulamalarının hedefleri şöyle sıralanıyor:
- Betonarmenin azaltılarak yüzey akışa geçen suyun kontrol edilmesiyle kentte taşkın ve sel kontrolünün sağlanması,
- Yüzey akışına geçen su kalitesinin iyileştirilmesi ve kirliliğin taşınmasının önlenmesiyle su kirliliği maliyetlerinin azaltılması,
- Depolama kapasitelerinin yükseltilmesiyle doğal su varlığının korunması,
- Sürdürülebilir kalkınmanın ve çevrenin desteklendiği, şehir ve doğanın uyum içinde olduğu bir kent yapısının oluşturulması.
Çalışmanın tamamını PDF olarak görüntüleyin.