İçindekiler
Konut ihtiyacı devam ederken, sosyal hayattaki yaşam tarzımız da değişiyor. Bütün bunlar, yeni projeleri şekillendirecek olan etkenler aslında. Erişilebilirlik, direkt olarak konut metrekarelerini küçülten bir etken oluşturuyor. Barınma en temel ihtiyaç ve bunu çözmeden yaşayamayacağımıza göre, maliyetleri düşürecek olan şey konutun alanını küçültmek olacak. Böylece bir konutumuz, eskilerin deyimiyle “başımızı sokacak bir yuvamız” olacak. Özellikle büyük şehirlerde arsa maliyeti sebebiyle bu küçülme kaçınılmaz.
Yaşam Tarzımız Konut Anlayışımızı Nasıl Etkiliyor?
Bununla birlikte, yaşam tarzımızdaki değişim de büyük daire ihtiyacını azaltıyor. Büyük şehirlere göçler, okumak için büyük şehirlere gelen gençlerin memleketine dönmeyip iş hayatına aynı şehirde devam etmesi, yalnız yaşamayı tercih edenler derken 1+0 ve 1+1 tip daireleri popüler hâle getiriyor. Bu da yine daire alanlarının küçülmesine yol açan sebeplerden biri oluyor.
TÜİK Yapı Ruhsatı İstatistiklerine Göre Daireler Ortalama 103 Metrekareye Düştü
TÜİK tarafından açıklanan yapı ruhsatı istatistiklerine baktığımızda bu analizin doğru olduğunu, yıllar itibarıyla dairelerin küçüldüğünü görüyoruz. 2023 yılı 1. çeyrekte 26 milyon metrekarenin 14 milyonu konut iken, 2023 yılı 2. çeyrekte 38,6 milyon metrekarenin 20 milyonu konut için verilmiştir.
2024 yılı 1. çeyrekte toplamda 36 milyon metrekare alan için izin verilmiş olup, bunun 18,5 milyon metrekaresi konuttur. 2024 yılı 2. çeyrekte toplamda 27 milyon metrekare için alınan inşaat alanının ise 14,6 milyonu konut içindir. Buna göre; 2023 yılı 1. çeyrekte daire başı alan ortalama 107 metrekare iken, 2. çeyrekte 106 metrekareye düşmüş. 2024 yılında ise 1. çeyrekte 103 m2’ye düştüğünü anlıyoruz.
Tiny Houselar Sürekli Yaşam Alanımıza Dönüşür mü?
Bu değişim ve mecburi küçülme nereye kadar gider bilemiyoruz. Çünkü finansal gerekliliklerin dışında bu konu sosyolojik olarak da incelenmesi gereken; toplumların alışagelmiş seçimlerini de zorlayacak bir durum. Japonya’da kapsül oteller ile hayatımıza giren küçük evler, yine Japonya’da 25 metrekarelik kapsül evler ile yaygınlaşmaya devam ediyor. Özellikle pandemi sonrasında yeşile, doğaya olan ihtiyacımızı fark etmemizle, bizde de hızla popüler olan tiny house projeleri sürekli yaşam alanımıza dönüşür mü? Bizim gibi toplumlar için zor olmakla birlikte mevcut dairelerimizin hızla küçüleceği aşikâr. Özellikle merkezi konumlarda, iş hayatının yoğun olduğu büyük şehirlerde ortak yaşam alanlarını barındıran ancak kendine ait konutun, çok daha kısa süreli kullanıma hizmet eden küçük dairelerden oluşacak projelerin artacağını öngörmek zor olmasa gerek.