Sektörün Emsal'i
Etkinlikler
EMSAL.COM
  • Gündem
  • Sektör
  • Mevzuat
  • Analiz
  • İnovasyon
  • Sürdürülebilirlik
  • Söyleşi
  • Yazarlar
No Result
Tüm Sonuçları Göster
  • Gündem
  • Sektör
  • Mevzuat
  • Analiz
  • İnovasyon
  • Sürdürülebilirlik
  • Söyleşi
  • Yazarlar
No Result
Tüm Sonuçları Göster
EMSAL.COM

Ana Sayfa » Kurumlara Gelen Ek Deprem Vergisi ve Ayrıntıları

Kurumlara Gelen Ek Deprem Vergisi ve Ayrıntıları

Kahramanmaraş depreminin oluşturduğu etkilerin giderilmesi amacıyla kurumlardan bir defaya mahsus ek vergi alınması gündeme geldi. Peki bu vergi ne zaman ve nasıl ödenecek?

Devrim Doğa Dinçer Devrim Doğa Dinçer
13 Mart 2023
Etiketler: Mevzuat, Vergi
Okuma Süresi:5 dakika
A A
Ek deprem vergisi
PaylaşPaylaşPaylaşPaylaşPaylaş

İçindekiler

  • Ne Zaman Ödenecek?
  • Hangi Kurumlar Muaf?
  • Hukuki Bir Değerlendirme
  • Şirketler Üzerinde Mali Yük

Alp-Himalaya kuşağı üzerinde yer alan ülkemiz, depreme gebe olduğu gerçeğini unutarak uyuduğu bir gecenin daha sabahında (06.02.2023 tarihinde) Kahramanmaraş merkezli 7.7 büyüklüğündeki acı ile uyandı. Depremin açtığı derin yaraları sarmak için elini taşın altına koyan herkesin kafasında o soru vardı: Deprem vergilerimiz nerede?

Halk arasında deprem vergisi olarak bilinen özel iletişim vergisi, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nda düzenlenmiş olup elektronik haberleşme hizmetleri üzerinden alınmaktadır. Ancak 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu m.13/g hükmü ile hukuki zemine oturtulmuş olan adem-i tahsis ilkesi uyarınca belirli gelirlerin belirli giderlere özgülenmesi olanaklı değildir. Dolayısıyla da tahsil edilen vergi, genel bütçeye gelir kaydedilerek Bütçe Kanunu çerçevesinde muhtelif kamu hizmetlerinin yürütülmesinde kullanılmaktadır. O hâlde çözüm ne?

İlginizi Çekebilir

Parselasyon İşlemi Yapılmamış Alanlarda İfraz ve Tevhit İşlemi

AVM Tanımında Yeni Kriterler: Artık Her Yapı AVM Olmayacak!

Yanıt arayışı sürerken TBMM’de görüşülen Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifine önerge ile yeni hükümler eklendi. Kahramanmaraş depreminin oluşturduğu etkilerin giderilmesini temin etmek amacıyla kurumlardan bir defaya mahsus ek vergi alınması da eklenen hükümler arasında.

Düzenlemeye göre kurumlar vergisi mükellefleri tarafından 2022 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle:

  1. Kurum kazancından indirim konusu yapılan istisna ve indirim tutarları ile teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlar için indirimli kurumlar vergisine tabi matrah üzerinden dönem kazancıyla ilişkilendirilmeksizin %10 oranında,
  2. Kurumların kurumlar vergisinden müstesna tutulmuş aşağıdaki kazançları ile yurt dışından elde edilen ve en az %15 oranında vergi yükü taşıdığı tevsik edilen istisna kazançlar üzerinden %5 oranında ek vergi hesaplanacak.
  • Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesine katılımlarından elde edilen kazançlar,
  • Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun kârına katılma imkânı veren kurucu senetleri ile diğer intifa senetlerinden elde edilen kar payları,
  • Tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kar payları ile katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirler,
  • Tam mükellefiyete tabi diğer yatırım fonu katılma paylarından elde ettikleri kar payları ile katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirler ile bunlara kaynak oluşturan yatırım fonlarının katılma paylarının değerlenmesinden kaynaklanan değer artış kazançları.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu m.5/1-i, j, k bentleri ile geçici m.14 kapsamında yer alan istisnalar ve m.10/1-b, c, ç, d, e, f, g, h bentleri kapsamındaki indirimler, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu geçici m.61 kapsamında tevkifata tabi yatırım indirimi istisnası, Kurum kazancından indirilebilen bağış ve yardımlar üzerinden ise vergi hesaplanmayacak.

deprem vergisi

Ne Zaman Ödenecek?

Ek vergi ilk taksiti kurumlar vergisi ödeme süresinde, ikinci taksiti ise bu süreyi takip eden dördüncü ayda ödenecek. Özel hesap dönemi tayin edilen mükelleflerde 2023 yılı içinde sona eren hesap dönemine ilişkin beyannamelerde gösterilmek suretiyle uygulanacak. Gider ve indirim olarak dikkate alınamayacak ve hiçbir vergiden mahsup edilemeyecek.

Hangi Kurumlar Muaf?

06.02.2023 tarihi itibarıyla 11 il (Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa) ve Sivas ili Gürün ilçesinde kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanlar ek vergiden muaf tutulacak.

Hukuki Bir Değerlendirme

Anayasal bir ilke olan hukuki güvenlik ilkesi, somut olaya tatbik olunacak hukuki normların önceden bilinmesidir. Kendi içerisinde kanunilik, belirlilik, kıyas yasağı ve geçmişe yürümezlik ilkelerini barındırmaktadır. Vergilendirmede belirlilik ilkesi ise yasal normların açık ve erişilebilir olması yanında tatbiki ile ortaya çıkacak neticelerin de öngörülebilir olmasını gerektirmektedir. Benzer biçimde geçmişe yürümezlik ilkesi, vergiyi doğuran olaya gerçekleştiği tarih itibarıyla yürürlükte bulunan hükümlerin tatbikini zorunlu kılmaktadır.

Ek verginin 2022 yılına ait kazançlar üzerinden hesaplanması hukuki neticelerini doğurmuş olay ve durumlar üzerinden geçmişe dönük mali bir yükümlülük getirilmesi anlamına gelmektedir ki bu husus gerek hukuki güvenlik ilkesine gerekse vergilendirmede belirlilik ilkesine açıkça aykırılık teşkil etmektedir.

Ancak Anayasa Mahkemesi 1999/51 Esas ve 2001/63 Karar sayılı kararında; 1999 depremi sonrası 26.11.1999 tarih, 4481 sayılı Yasa’nın motorlu taşıtlar vergisi, emlak vergisi, gelir ve kurumlar vergisi yönünden ek vergi alınmasını öngören hükümlerinin iptali istemini “deprem nedeniyle oluşan ekonomik kayıpların giderilmesi ve toplumsal dayanışmanın sağlanması gibi sosyal ve ekonomik koşulların zorunlu kıldığı nedenlerle, ek vergi getirilmesinde kamu yararının gözetildiği” gerekçesiyle reddetmiş, Anayasa’ya aykırı bulmamıştır. Bu bağlamda zorunlu neden ve kamu yararının varlığı hâlinde geçmişe yürümenin kabulü olanaklı ise de mülkiyet hakkı ile doğrudan bağlantılı vergilendirmede belirlilik ve öngörülebilirliğin sağlanması hukuk devleti olmanın gereğidir.

Öte yandan mali güce göre vergilendirme ile vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı ilkesi, yükümlülerin ödeme güçleri oranında vergilendirilmesini gerekli kılmaktadır. İzah olunduğu üzere ek vergi, 2022 yılına ait indirim ve istisna tutarları üzerinden uygulanacaktır. Bu noktada her ne kadar indirim ve istisna tutarına bağlı olarak alınacak vergi tutarı değişecek ise de daha evvel öngörülmüş istisnalar korunmamış, mükellefin halihazırda içerisinde bulunduğu ekonomik durum gözetilmemiştir. Kapsam dar tutulmuş, nihayetinde mali güce göre vergilendirme ve vergi yükünün adaletli dağılımı ilkesi de zede almıştır.

Şirketler Üzerinde Mali Yük

Ek vergi bir defaya mahsus alınacak olsa da şirketler üzerinde mali yük oluşturacağı açıktır. Bununla birlikte geçmişe dönük kazançlar üzerinden tanzim edilmiş olması hukuki güvenlik ve vergilendirmede belirlilik ilkelerine aykırılık teşkil etmektedir.

Öte yandan anlaşılabilir bir çaba olarak her ne kadar depremin oluşturduğu etkilerin giderilmesini temin amacıyla getirilmişse de genel bütçeye gelir olarak kaydedilecektir. Bu anlamda deprem sonrası oluşan acı tabloya bir nebze olsun katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Ancak hangi ad altında getirilirse getirilsin vergilerin tahsilinden elde edilecek gelirlerin belirli giderlere özgülenmesi önündeki adem-i tahsis engelinin altını bir kez daha çizmek gerekmektedir.

PaylaşGönderPaylaşTweetPaylaş
Önceki

Açık Ofisler, Zannedildiği Kadar Yeni Bir İcat Değil

Sonraki

Ocak 2023 İnşaat Malzemeleri İhracatı: 2,24 Milyar Dolar

Sonraki
Türkiye İMSAD İnşaat Malzemeleri Sanayi Dış Ticaret Endeksi Ocak 2023

Ocak 2023 İnşaat Malzemeleri İhracatı: 2,24 Milyar Dolar

BU HAFTA EN ÇOK OKUNANLAR

Hangi Masraf Ev Sahibine, Hangisi Kiracıya?
Mevzuat

Hangi Masraf Ev Sahibine, Hangisi Kiracıya?

Pelin Şenol Baruh
25 Ocak 2023

Kiracılar ile ev sahipleri arasında mülke yapılan masrafların paylaşımı konusunda anlaşmazlıklar yaşanabilmektedir. Ev sahibi neleri karşılar, zorunlu giderler kiradan düşer...

Devamını Oku
Tarlaya İmar İzni Nasıl ve Nereden Alınır?

Tarlaya İmar İzni Nasıl ve Nereden Alınır?

24 Temmuz 2023
Kentsel Dönüşümde Yapım Yardımı ve Hibe Şartları

Kentsel Dönüşümde Yapım Yardımı ve Hibe Şartları

19 Aralık 2024
Köy Yerleşik Alanı Dışında Yapılaşma

Köy Yerleşik Alanı Dışında Yapılaşma

18 Ekim 2023
Rezerv Yapı Alanında Hak Sahiplerini Bekleyen Handikaplar

Rezerv Yapı Alanında Hak Sahiplerini Bekleyen Handikaplar

28 Ağustos 2024

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Sürdürülebilirlik

BM İklim Değişikliği Konferansı’ndan Akılda Kalanlar

13 Aralık 2022
Sektör

Gayrimenkulde Değerin Sadece Takdiri Değil Takibi de Önemlidir

1 Temmuz 2024
Analiz

THBB’ye Göre Sektörün Aylık Performansı

3 Kasım 2022
Sürdürülebilirlik

YeS – TR Nedir? Hangi Binalar YeS – TR Alabilir?

24 Nisan 2024
EMSAL.COM

Emsal.com, Türkiye ekonomisinin itici güçlerinden gayrimenkul sektörüne ışık tutmak amacıyla kurulmuştur.
 
Sektörün önemli konu başlıklarına dair farkındalığı hem üretici hem de tüketici açısından artırmak adına uzman kalemlerin görüşlerine yer verilen bu platformda, söz konusu alan; geniş bir perspektiften mercek altına alınmaktadır.
 
Emsal.com;

  • Uzman görüşlere ev sahipliği yapar,
  • Gayrimenkul sektörünün dijital kütüphanesidir,
  • Güvenli, kaliteli, tarafsız ve özgün içerikler yayınlar.

  • En Çok Okunanlar

  • Yapı Tatil Tutanağı Nedir, Neden Önemlidir?
  • Bina Kimlik Sistemi Devrede, Peki Yeterli mi?
  • İstanbul’un Gelecek 10 Yılda Konut İhtiyacı
  • Gayrimenkulde Yurt Dışı Talebi
  • Hisseli Tapuda Ön Alım Hakkı ve Fiili Taksim
  • Proptech Nedir, Nerede Kullanılır?
  • Afete Dirençli Kent Nedir?
  • Kiracılı Ev Satılırsa Ne Olur?
  • Kira Davalarında Arabuluculuk Dönemi
  • İmarda Terimler ve Hesaplamalar
  • Dairelerde Balkon Kapatmak Yasal mı?
  • İmar Planı Tadilatı Nedir ve Nasıl Yapılır?
  • Kiracı Satılacak Evi Göstermek Zorunda mı?
  • Kategoriler

    • Gündem
    • Sektör
    • Mevzuat
    • Analiz
    • İnovasyon
    • Sürdürülebilirlik
    • Söyleşi
    • Yazarlar

    Politikalar

    • Yayın İlkeleri
    • KVKK Aydınlatma Metni
    • Gizlilik Politikası
    • Çerez Politikası

    Telegram

    Tüm güncel gelişmeler ve haberler için
    Telegram kanalımıza katılın!

    Kanala Katılın
    • Hakkımızda
    • Künye
    • Etkinlikler
    • İletişim

    © 2025 | Tüm Hakları Saklıdır. | emsal.com

    No Result
    Tüm Sonuçları Göster
    • Gündem
    • Sektör
    • Mevzuat
    • Analiz
    • İnovasyon
    • Sürdürülebilirlik
    • Söyleşi
    • Etkinlikler
    • Konular
    • Yazarlar
    • Hakkımızda
    • Künye
    • Sektörün Emsal’i
    • İletişim

    © 2025 | Tüm Hakları Saklıdır. | emsal.com

    Deneyimlerinizi kişiselleştirmek amacıyla KVKK uyarınca kullanılan çerezler yönetebilir. Daha fazla bilgi için tıklayın.