Etkinlikler
EMSAL.COM
  • Gündem
  • Sektör
  • Mevzuat
  • Analiz
  • İnovasyon
  • Sürdürülebilirlik
  • Söyleşi
  • Yazarlar
No Result
Tüm Sonuçları Göster
  • Gündem
  • Sektör
  • Mevzuat
  • Analiz
  • İnovasyon
  • Sürdürülebilirlik
  • Söyleşi
  • Yazarlar
No Result
Tüm Sonuçları Göster
EMSAL.COM

Ana Sayfa » Kurumlara Gelen Ek Deprem Vergisi ve Ayrıntıları

Kurumlara Gelen Ek Deprem Vergisi ve Ayrıntıları

Kahramanmaraş depreminin oluşturduğu etkilerin giderilmesi amacıyla kurumlardan bir defaya mahsus ek vergi alınması gündeme geldi. Peki bu vergi ne zaman ve nasıl ödenecek?

Devrim Doğa Dinçer Devrim Doğa Dinçer
13 Mart 2023
Etiketler: Mevzuat, Vergi
Okuma Süresi:5 dakika
A A
Ek deprem vergisi
PaylaşPaylaşPaylaşPaylaşPaylaş

İçindekiler

  • Ne Zaman Ödenecek?
  • Hangi Kurumlar Muaf?
  • Hukuki Bir Değerlendirme
  • Şirketler Üzerinde Mali Yük

Alp-Himalaya kuşağı üzerinde yer alan ülkemiz, depreme gebe olduğu gerçeğini unutarak uyuduğu bir gecenin daha sabahında (06.02.2023 tarihinde) Kahramanmaraş merkezli 7.7 büyüklüğündeki acı ile uyandı. Depremin açtığı derin yaraları sarmak için elini taşın altına koyan herkesin kafasında o soru vardı: Deprem vergilerimiz nerede?

Halk arasında deprem vergisi olarak bilinen özel iletişim vergisi, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nda düzenlenmiş olup elektronik haberleşme hizmetleri üzerinden alınmaktadır. Ancak 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu m.13/g hükmü ile hukuki zemine oturtulmuş olan adem-i tahsis ilkesi uyarınca belirli gelirlerin belirli giderlere özgülenmesi olanaklı değildir. Dolayısıyla da tahsil edilen vergi, genel bütçeye gelir kaydedilerek Bütçe Kanunu çerçevesinde muhtelif kamu hizmetlerinin yürütülmesinde kullanılmaktadır. O hâlde çözüm ne?

İlginizi Çekebilir

Depremde Hasarlanan Yapıların Sorumluları Kimler?

Deprem Sonrası “İyi ki” Demek İçin Atılacak Hukuki Adımlar

Yanıt arayışı sürerken TBMM’de görüşülen Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifine önerge ile yeni hükümler eklendi. Kahramanmaraş depreminin oluşturduğu etkilerin giderilmesini temin etmek amacıyla kurumlardan bir defaya mahsus ek vergi alınması da eklenen hükümler arasında.

Düzenlemeye göre kurumlar vergisi mükellefleri tarafından 2022 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle:

  1. Kurum kazancından indirim konusu yapılan istisna ve indirim tutarları ile teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlar için indirimli kurumlar vergisine tabi matrah üzerinden dönem kazancıyla ilişkilendirilmeksizin %10 oranında,
  2. Kurumların kurumlar vergisinden müstesna tutulmuş aşağıdaki kazançları ile yurt dışından elde edilen ve en az %15 oranında vergi yükü taşıdığı tevsik edilen istisna kazançlar üzerinden %5 oranında ek vergi hesaplanacak.
  • Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesine katılımlarından elde edilen kazançlar,
  • Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun kârına katılma imkânı veren kurucu senetleri ile diğer intifa senetlerinden elde edilen kar payları,
  • Tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kar payları ile katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirler,
  • Tam mükellefiyete tabi diğer yatırım fonu katılma paylarından elde ettikleri kar payları ile katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirler ile bunlara kaynak oluşturan yatırım fonlarının katılma paylarının değerlenmesinden kaynaklanan değer artış kazançları.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu m.5/1-i, j, k bentleri ile geçici m.14 kapsamında yer alan istisnalar ve m.10/1-b, c, ç, d, e, f, g, h bentleri kapsamındaki indirimler, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu geçici m.61 kapsamında tevkifata tabi yatırım indirimi istisnası, Kurum kazancından indirilebilen bağış ve yardımlar üzerinden ise vergi hesaplanmayacak.

deprem vergisi

Ne Zaman Ödenecek?

Ek vergi ilk taksiti kurumlar vergisi ödeme süresinde, ikinci taksiti ise bu süreyi takip eden dördüncü ayda ödenecek. Özel hesap dönemi tayin edilen mükelleflerde 2023 yılı içinde sona eren hesap dönemine ilişkin beyannamelerde gösterilmek suretiyle uygulanacak. Gider ve indirim olarak dikkate alınamayacak ve hiçbir vergiden mahsup edilemeyecek.

Hangi Kurumlar Muaf?

06.02.2023 tarihi itibarıyla 11 il (Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa) ve Sivas ili Gürün ilçesinde kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanlar ek vergiden muaf tutulacak.

Hukuki Bir Değerlendirme

Anayasal bir ilke olan hukuki güvenlik ilkesi, somut olaya tatbik olunacak hukuki normların önceden bilinmesidir. Kendi içerisinde kanunilik, belirlilik, kıyas yasağı ve geçmişe yürümezlik ilkelerini barındırmaktadır. Vergilendirmede belirlilik ilkesi ise yasal normların açık ve erişilebilir olması yanında tatbiki ile ortaya çıkacak neticelerin de öngörülebilir olmasını gerektirmektedir. Benzer biçimde geçmişe yürümezlik ilkesi, vergiyi doğuran olaya gerçekleştiği tarih itibarıyla yürürlükte bulunan hükümlerin tatbikini zorunlu kılmaktadır.

Ek verginin 2022 yılına ait kazançlar üzerinden hesaplanması hukuki neticelerini doğurmuş olay ve durumlar üzerinden geçmişe dönük mali bir yükümlülük getirilmesi anlamına gelmektedir ki bu husus gerek hukuki güvenlik ilkesine gerekse vergilendirmede belirlilik ilkesine açıkça aykırılık teşkil etmektedir.

Ancak Anayasa Mahkemesi 1999/51 Esas ve 2001/63 Karar sayılı kararında; 1999 depremi sonrası 26.11.1999 tarih, 4481 sayılı Yasa’nın motorlu taşıtlar vergisi, emlak vergisi, gelir ve kurumlar vergisi yönünden ek vergi alınmasını öngören hükümlerinin iptali istemini “deprem nedeniyle oluşan ekonomik kayıpların giderilmesi ve toplumsal dayanışmanın sağlanması gibi sosyal ve ekonomik koşulların zorunlu kıldığı nedenlerle, ek vergi getirilmesinde kamu yararının gözetildiği” gerekçesiyle reddetmiş, Anayasa’ya aykırı bulmamıştır. Bu bağlamda zorunlu neden ve kamu yararının varlığı hâlinde geçmişe yürümenin kabulü olanaklı ise de mülkiyet hakkı ile doğrudan bağlantılı vergilendirmede belirlilik ve öngörülebilirliğin sağlanması hukuk devleti olmanın gereğidir.

Öte yandan mali güce göre vergilendirme ile vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı ilkesi, yükümlülerin ödeme güçleri oranında vergilendirilmesini gerekli kılmaktadır. İzah olunduğu üzere ek vergi, 2022 yılına ait indirim ve istisna tutarları üzerinden uygulanacaktır. Bu noktada her ne kadar indirim ve istisna tutarına bağlı olarak alınacak vergi tutarı değişecek ise de daha evvel öngörülmüş istisnalar korunmamış, mükellefin halihazırda içerisinde bulunduğu ekonomik durum gözetilmemiştir. Kapsam dar tutulmuş, nihayetinde mali güce göre vergilendirme ve vergi yükünün adaletli dağılımı ilkesi de zede almıştır.

Şirketler Üzerinde Mali Yük

Ek vergi bir defaya mahsus alınacak olsa da şirketler üzerinde mali yük oluşturacağı açıktır. Bununla birlikte geçmişe dönük kazançlar üzerinden tanzim edilmiş olması hukuki güvenlik ve vergilendirmede belirlilik ilkelerine aykırılık teşkil etmektedir.

Öte yandan anlaşılabilir bir çaba olarak her ne kadar depremin oluşturduğu etkilerin giderilmesini temin amacıyla getirilmişse de genel bütçeye gelir olarak kaydedilecektir. Bu anlamda deprem sonrası oluşan acı tabloya bir nebze olsun katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Ancak hangi ad altında getirilirse getirilsin vergilerin tahsilinden elde edilecek gelirlerin belirli giderlere özgülenmesi önündeki adem-i tahsis engelinin altını bir kez daha çizmek gerekmektedir.

PaylaşGönderPaylaşTweetPaylaş
Önceki

Açık Ofisler, Zannedildiği Kadar Yeni Bir İcat Değil

Sonraki

Ocak 2023 İnşaat Malzemeleri İhracatı: 2,24 Milyar Dolar

Sonraki
Türkiye İMSAD İnşaat Malzemeleri Sanayi Dış Ticaret Endeksi Ocak 2023

Ocak 2023 İnşaat Malzemeleri İhracatı: 2,24 Milyar Dolar

BU HAFTA EN ÇOK OKUNANLAR

bina çatlağı
Sektör

Betonarme Yapılardaki Çatlaklar ve Çözümleri

Osman Pekşen
28 Ocak 2023

Betonarme binalarda fiziksel/kimyasal etkiler sonucu gerilmeler nedeniyle oluşan yapısal ve uygulama kaynaklı çatlamalar, yapı elemanının dağılmayacak biçimde deformasyona uğraması şeklinde...

Devamını Oku
Kiracı, Satılacak Evi Göstermek Zorunda mı?

Kiracı, Satılacak Evi Göstermek Zorunda mı?

13 Ocak 2023
Kentsel Dönüşüm Sürecinde Önemli Değişiklikler

Kentsel Dönüşüm Sürecinde Önemli Değişiklikler

11 Ocak 2023
İmar Planlarına İtiraz Hakkının Önemli Detayları

İmar Planlarına İtiraz Hakkının Önemli Detayları

4 Ocak 2023
Müstakil Parsel Nedir?

Müstakil Parsel Nedir?

28 Eylül 2022

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Analiz

AVM’lerin Metrekare Verimlilik Endeksi Yükseldi

6 Aralık 2022
Sektör

Tüm Boyutlarıyla Emlak Danışmanlığı

22 Ağustos 2022
Gündem

GYODER, 2023 Vizyonunu ve Projelerini Açıkladı!

20 Ocak 2023
Mevzuat

Gayrimenkul Sermaye İradı Nedir?

6 Mart 2023
EMSAL.COM

Emsal.com, Türkiye ekonomisinin itici güçlerinden gayrimenkul sektörüne ışık tutmak amacıyla kurulmuştur.
 
Sektörün önemli konu başlıklarına dair farkındalığı hem üretici hem de tüketici açısından artırmak adına uzman kalemlerin görüşlerine yer verilen bu platformda, söz konusu alan; geniş bir perspektiften mercek altına alınmaktadır.
 
Emsal.com;

  • Uzman görüşlere ev sahipliği yapar,
  • Gayrimenkul sektörünün dijital kütüphanesidir,
  • Güvenli, kaliteli, tarafsız ve özgün içerikler yayınlar.

  • En Çok Okunanlar

  • İmarda Terimler ve Hesaplamalar
  • Yeni Evim: Ev İsteyenlere İmkân
  • Dairelerde Balkon Kapatmak Yasal mı?
  • İmar Planı Tadilatı Nedir ve Nasıl Yapılır?
  • Vaziyet Planı Nedir?
  • Kiracı Satılacak Evi Göstermek Zorunda mı?
  • Ruhsata Tabi Binaların Yıkım Mevzuatı
  • Değer Artış Kazancı Tespitinde İktisap Tarihi
  • Mimaride En Çok Kullanılan Yapı Malzemeleri
  • Kentsel Gelişimde Sürdürülebilir Modeller
  • Kentsel Dönüşüm Sürecindeki Değişiklikler
  • İmar Planlarına İtiraz Hakkının Detayları
  • Kategoriler

    • Gündem
    • Sektör
    • Mevzuat
    • Analiz
    • İnovasyon
    • Sürdürülebilirlik
    • Söyleşi
    • Yazarlar

    Politikalar

    • Yayın İlkeleri
    • KVKK Aydınlatma Metni
    • Gizlilik Politikası
    • Çerez Politikası

    E-Bülten

    Tüm güncel gelişmeler ve haberler için
    e-posta listemize abone olun!

      • Hakkımızda
      • Künye
      • Etkinlikler
      • İletişim

      © 2023 | Tüm Hakları Saklıdır. | emsal.com

      No Result
      Tüm Sonuçları Göster
      • Gündem
      • Sektör
      • Mevzuat
      • Analiz
      • İnovasyon
      • Sürdürülebilirlik
      • Söyleşi
      • Etkinlikler
      • Konular
      • Hakkımızda
      • Künye
      • İletişim

      © 2023 | Tüm Hakları Saklıdır. | emsal.com

      Deneyimlerinizi kişiselleştirmek amacıyla KVKK uyarınca kullanılan çerezler yönetebilir. Daha fazla bilgi için tıklayın.