İçindekiler
Sahibinden.com ve Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) iş birliğiyle hazırlanan “sahibindex Satılık ve Kiralık Konut Piyasası Görünümü: Kasım 2024” raporları kamuoyu ile paylaşıldı.
Kiralık ve satılık konut piyasasındaki değişimlerin mercek altına alındığı raporlarda aktarılan bilgilere göre; eylülden ekime, ülke genelindeki ve üç büyükşehirdeki cari konut fiyatı artış oranları enflasyon oranından daha düşük olduğu için hem ülke genelindeki hem de üç büyükşehirdeki reel (enflasyondan arındırılmış) satış fiyatı düştü.
Satılık Konut Piyasası Görünümü
Raporda yer alan sonuçlara göre; reel fiyatlardaki yıllık değişim oranı eylülde; ülke genelinde yüzde -17,9, İstanbul’da yüzde -18,5, Ankara’da yüzde -16,1, İzmir’de ise yüzde -14,8 oldu. Konut cari fiyatları ise bir önceki yıla göre artmaya devam etti.
Cari fiyatlardaki yıllık artış oranının eylüle kıyasla ülke genelinde 0,3 puan artarak yüzde 21,9’a yükseldiği belirtildi. Buna göre; Türkiye genelinde ortalama satılık konut ilan metrekare cari fiyatı 31.097 TL oldu. Satılık konut ilan metrekare cari fiyatlarındaki yıllık artış oranlarının üç büyük şehirde de artarak; İstanbul’da yüzde 21, Ankara’da yüzde 24,7 ve İzmir’de yüzde 26,7 olduğu ifade edildi.
Ortalama satılık konut metrekare fiyatları ise, üç büyükşehirde şöyle oldu:
- İstanbul’da 42.529 TL
- Ankara’da 24.045 TL
- İzmir’de 36.538 TL
Reel Konut Fiyatında Düşüş Sürüyor
2020 Mayıs’tan itibaren sürekli artan ülke genelindeki reel konut fiyat endeksinin (2017=100) 2023 Temmuz’dan bu yana gösterdiği düşüşün 2024 Ekim’de de devam ettiği kaydedildi. Reel konut fiyat endeksinin ekimde, eylüle kıyasla 1 puanlık bir azalışla 158,9 olduğu aktarıldı. Eylülden ekime enflasyon oranının cari konut fiyat artış oranından daha yüksek bir düzeyde gerçekleştiği ve son bir yıldır cari konut fiyatlarının sistematik olarak enflasyonun altında kalması sonucu reel fiyatların azaldığı vurgulandı.
Ankara’da Reel Satış Fiyat Endeksinde Artış, İstanbul ve İzmir’de Düşüş
Üç büyük ilde son bir yılda düşüşte olan konut reel satış fiyat endeksi, eylülden sonra ekim ayında da düşüşünü sürdürdü. Rapora göre, eylülden ekime reel konut fiyat endeksi; İstanbul’da 1,2 puan, İzmir’de 0,6 puan azaldı, Ankara’da ise 1,6 puanlık artış gösterdi.
Ekimde reel konut fiyat endeksi (Eylül 2017=100) üç büyükşehirde şu şekilde gerçekleşti:
- İstanbul’da 154,1
- Ankara’da 182,5
- İzmir’de 168,1
Reel Fiyatlarda Yıllık Değişim Negatifte Devam Ediyor
Raporda, Ağustos 2022’de yüzde 65,8’e ulaşan yıllık reel fiyat artışının Eylül 2022’den itibaren hızla inişe geçtiği anımsatıldı. Büyük depremin etkisiyle Şubat 2023’te geçici olarak yükselen yıllık reel fiyat artışının marttan itibaren yeniden azalmaya başladığı, bu yılın başından itibaren de reel fiyatların mutlak olarak azalışa geçtiği bildirildi.
Ekim 2024’te yıllık fiyat değişimi oranının Eylül 2024’e kıyasla 0,7 puan artarak yüzde -17,9 ile negatif değerlerde seyrini sürdürdüğü kaydedildi. Bununla birlikte reel fiyatlardaki düşüşün haziran ayından itibaren ivme kaybetmekte olduğuna dikkat çekildi.
Satılık Konut Arzında Düşüş
Satılık konut ilan sayısı ülke genelinde ve üç büyük ilde azaldı. Rapora göre; satılık konut arzı geçen aya kıyasla; ülke genelinde yüzde 3,2 (815.839’dan 789.512’ye), İstanbul’da yüzde 3,3 (198.119’dan 191.516’ya), Ankara’da yüzde 1 (83.639’dan 82.841’e), İzmir’de ise yüzde 3,5 (59.237’den 57.141’e) oranında geriledi.
Kiralık Konut Piyasası Görünümü
Türkiye genelinde ve üç büyükşehirde eylülden ekime cari kira fiyatlarındaki artışın aylık enflasyondan daha düşük olması sonucu enflasyondan arındırılmış (reel) kira fiyatları düştü. Araştırma sonucuna göre; ekim ayı itibarıyla reel fiyatlarla kira ortalaması bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında; ülke genelinde yüzde 2,1 daha düşük, İstanbul’da değişmedi, Ankara’da yüzde 1,8 ve İzmir’de yüzde 4,2 daha yüksek.
Türkiye Genelinde Ortalama Kiralık Konut İlan Metrekare Fiyatı 186 TL oldu
2023 Ekim ayından beri düşüşte olan cari kira fiyatı yıllık artış oranlarının ağustos ayında yükselse de eylülde tekrar düşüşe geçtiği, ekim ayında ise tekrar yükseldiği aktarıldı. Türkiye genelinde ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatındaki yıllık artış oranının ekim ayında yüzde 45,4’e yükseldiği belirtildi. Ekim ayında ülke genelinde ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatının 186,1 TL olduğu kaydedildi.
Yıllık kira artış oranı; İstanbul’da yüzde 48,6, Ankara’da yüzde 51,3 ve İzmir’de ise yüzde 54,8 olarak tespit edildi. Ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatları ise üç büyükşehirde şöyle tespit edildi:
- İstanbul’da 247,6 TL
- Ankara’da 176,5 TL
- İzmir’de 218,2 TL
Reel Kira Fiyat Endeksi 175,6 Oldu
Türkiye genelindeki reel kira endeksi (2017 Eylül=100) Haziran 2023’te 216,2 ile zirve yaptıktan sonra düşüşe geçmişti. Ancak bu düşüşün ardından, reel kira endeksi Mart ve Haziran 2024 arasında artış göstermişti. Ağustosta sınırlı ölçüde artan endeks, eylül ayında geçtiği düşüşü ekimde de gösterdi. Rapor sonucuna göre, bu gelişmeler reel kiraların düşüş eğiliminde olduğu şeklinde yorumlanabilir.
Aynı rapor analizinde, Eylül 2024’ten Ekim 2024’e ortalama metrekare cari kira yüzde 0,1 arttı. TÜFE’nin aynı dönemde yüzde 2,9 artması sonucu reel kira fiyat endeksi yaklaşık 4,8 puan azalarak 175,6 oldu.
Reel Kira Üç Büyükşehirde de Azaldı
Reel kira fiyat endeksi ekimde üç büyükşehirde de azaldı. Rapora göre, reel kira endeksi; İstanbul’da 181,6, Ankara’da 247,2, İzmir’de ise 207,0 oldu. Buna göre reel ortalama kiralar 2017 Eylül’e kıyasla; İstanbul’da yüzde 81,6, Ankara’da yüzde 147,2, İzmir’de ise yüzde 107,0 oranında yükseldi.
Türkiye Geneli Ortalama Metrekare Kira Fiyatı 186,1 TL Oldu
Türkiye genelinde cari kira fiyatlarının yıllık değişimi geçen yılın eylül ayından beri düşüşteydi. Ekim ayında ise bu düşüş yerini hafif bir yükselmeye bıraktı. Eylül 2024’te yüzde 45,2 olan ülke genelindeki kira fiyatlarının yıllık değişim oranı Ekim 2024’te yüzde 45,4 oldu. Geçen yılın ekim ayında 128 TL olan Türkiye geneli güncel ortalama metrekare kira fiyatı Ekim 2024’te 186,1 TL olarak ölçüldü.
Ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatları üç büyükşehirde ise şöyle oldu:
- İstanbul’da 247,6 TL
- Ankara’da 176,5TL
- İzmir’de 218,2 TL
Kiralık Konut Arzında Artış
Şubat 2024’ten itibaren hem Türkiye’de hem İstanbul ve Ankara’da ilan sayıları düşmeye başlamış, mayıs ayında ise hem ülke genelinde hem de üç büyükşehirde ilan sayıları artmıştı. Haziranda uzun süren bayram tatiline bağlı olarak kiralık konut arzı bir miktar azalmış ancak temmuzdan bu yana kiralık konut arzında belirgin artışlar görülmüştü. Ekim ayında da konut arzındaki artışlar ivme kaybıyla da olsa sürdü. Rapora göre; ilan sayıları ülke genelinde yüzde 1,5 (364.306’dan
369.876’ya), İstanbul’da yüzde 0,7 (100.256’dan 101.002’ye), Ankara’da yüzde 5,9 (26.198’den 27.754’e) artmış, İzmir’de ise yüzde 0,1 (27.386’dan 27.348’e) azaldı.
“Kiralık Konut Piyasası Görünümü” raporunu PDF olarak inceleyin.
“Satılık Konut Piyasası Görünümü” raporunu PDF olarak inceleyin.
