İçindekiler
Doğal afetler, dünya genelinde büyük ekonomik ve sosyal yıkımlara yol açıyor. Türkiye gibi deprem riski yüksek bölgelerde, afet sonrası finansal yükün yönetilmesi ise kritik bir önem taşıyor. Ancak, zorunlu deprem sigortasına sahip olan konut oranı, hedeflenen seviyelere ulaşamamakta. Bu durum, sigortalılık oranlarının düşük kalmasına ve doğal afetlerin bireyler ve devlet üzerinde büyük bir mali yük oluşturmasına neden oluyor. Sigortalılığın yaygınlaşması için yeni çözüm yollarının aranması gerekli. Bu bağlamda, yapay zekâ tabanlı yaklaşımlar sigorta süreçlerinin her aşamasında yenilikçi çözümler sunma potansiyeline sahip.
Afet Sonrası Gayrimenkullerin Güvence Altına Alınması
Risk oluştuğunda hızla normale dönebilme sürecinin başlatılabilmesi için en büyük finansal kaynak tabi ki sigorta. Gayrimenkul türlerinin sigortalanması ve gerçekleşen hasarın karşılanabilmesi sadece ülke ekonomisi değil bireylerin ekonomisi ve günlük hayatın devamı için de kritik rol oynamakta.
Fabrikaların hasar sonrası hızla normale dönecek finansal desteğe sahip olması tüm ülkenin üretim gücünü ve ekonomisini direkt etkiler. Okulların ve hastanelerin hasar sonrası faaliyetlerine hızla devam edebilmesi tüm toplumu en acil ihtiyaçları konusunda doğrudan ilgilendirir. Konutların hasar durumunun karşılanabilmesi ise en temel ihtiyacımız olan barınma ihtiyacımızın çözülmesini sağlar. Bu sebeple tüm gayrimenkul türlerinin hem yatırımcıları hem kullanıcıları için sigortalanabilmesi ve riskin gerçekleşmesi durumunda ekonomik yükün bireylerin ve ülke ekonomisinin yükü değil de sigorta sistemi ile dağıtılabilir olması son derece kritiktir. Bu sistemin çalıştırılabilmesi için farkındalık, bilgilendirme, çeşitlilik gibi konular önem arz ediyor. Ancak bunun en maliyetsiz şekilde gerçekleştirilebilmesi teknoloji destekli imkânlardan faydalanarak sağlanabilir.
Türkiye ve Dünyada Afet Sigortaları: Kahramanmaraş Depremi Örneği
Afet sigortalarının önemini birkaç karşılaştırmalı veri ile sunacak olursak:
- Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanan rapora göre Kahramanmaraş depreminin Türkiye ekonomisi üzerindeki toplam yükü yaklaşık 103,6 milyar dolar.
- Zorunlu deprem sigortasında sigortalılık oranı %46 iken sigorta sektörü tarafından karşılanan tazminat tutarı 5 milyar dolar.
- Dünyada 2019 – 2020 yıllarında sigorta sektörü tarafından karşılanma oranı %45 seviyelerinde, Türkiye’de bu oran %5. Bu da demek oluyor ki. Sigorta sektörünün afet sonrası için sunduğu finansman oranında dünya geneline göre yaklaşık 10 kat gerideyiz.
Verilerden anlaşılacağı üzere; sigorta sektörü, toplam ekonomik hasarın bir kısmını karşılasa da bu oran hâlâ sınırlıdır. Toplam ekonomik hasarın büyük çoğunluğunun devlet tarafından karşılandığı göz önüne alındığında, sigorta sistemlerinin daha yaygın hâle getirilmesi ve sigortalılık oranlarının artırılması gerekmektedir.
2025 Şubat ayı itibarıyla Türkiye genelinde zorunlu deprem sigortasında sigortalılık oranı %56,40. Deprem ülkesi olarak tanımlanan Türkiye’de üstelik de zorunlu olan bir ürüne her iki konuttan birinin sahip olmaması kabul edilebilir bir oran değil. Bu oran düşük, çünkü ürünün faydaları anlaşılmış, aslında belki de yeteri kadar anlatılabilmiş değil.
Özellikle depremin hemen ardından hızlı tazminat ödemeleri, bireylerin ve işletmelerin toparlanma sürecini hızlandırmada kritik bir rol oynamaktadır. Sigorta sektörünün daha geniş bir kapsamda ve daha yüksek sigortalılık oranlarıyla desteklenmesi hem bireyler hem de kamu maliyesi üzerindeki yükü azaltabilir. Bu bağlamda sigorta sektörüne yapılan yatırımlar, olası afetlerin ekonomik etkilerini azaltmada stratejik bir önem taşımaktadır.
Teknoloji ile Birlikte Kitlelere Ulaşmak Mümkün
Yalnızca teknoloji ile kitlelere ulaşmak mümkün ve bu noktada en önemli inovasyon yapay zekâ. Gayrimenkul sigortacılığı, yapay zekâ teknolojileri sayesinde büyük bir dönüşüm geçiriyor.
Özellikle, risk analizi, poliçe fiyatlandırma ve müşteri yönetimi gibi alanlarda yapay zekâ kullanımı artmakta. Yapay zekâ destekli sistemler, sigorta süreçlerini otomatikleştirerek operasyonel verimliliği artırıyor ve müşteri deneyimini iyileştiriyor.
Gayrimenkul Sigortacılığında Yapay Zekâ Destekli Çözümler
Zorunlu Deprem Sigortası süreçlerinde yapay zekâ teknolojilerinin kullanımı, toplumsal faydayı artırma, ekonomik kayıpları azaltma ve sektörde rekabet avantajı sağlama potansiyeline sahiptir.
Drone ve uydu görüntüleme sistemleri, afet sonrası hasar tespiti süreçlerini hızlandırıyor ve sigorta taleplerinin doğruluğunu artırıyor. Yapay zekâ, ayrıca risk analizlerini daha hassas hâle getirerek poliçe fiyatlandırmalarının kişiselleştirilmesine olanak tanıyor. Bu sayede, düşük risk grubunda yer alan bireyler için daha uygun primler sunulabiliyor ve sigortalılık oranları artırılabiliyor.
Büyük veri analizi sayesinde, hangi bölgelerde sigortalılık oranlarının düşük olduğu belirlenebiliyor ve bu bölgelere yönelik özel sigorta paketleri geliştirilebiliyor. Yapay zekâ destekli müşteri iletişim sistemleri, bireyleri bilinçlendirme ve sigorta süreçlerini daha erişilebilir hâle getirme konusunda çok daha etkili olabilir.
Sigortalılık Oranını Yapay Zekâ Desteğiyle Nasıl Yükseltebiliriz?
Sigorta kitlesel ama aynı zamanda da kişisel bir üründür. Kişilerin ihtiyaçları birbirinden çok farklıdır. Sigortalılık oranını artırmak için yapılabilecek çalışmaların hareket noktası, kişisel içgörüler olmalı. Bu içgörülere nasıl ulaşacağız?
Yapay zekâ destekli sigorta danışmanları ile müşteri analizi, müşteri ilişkilerinin kişiselleştirilmesi ve süreçlerin otomasyonu sağlanabilir. Ayrıca, anlamlı veriler üretilerek raporlama süreçleri iyileştirilebilir ve böylece sigortalılık oranı artırılabilir.
Aşağıdaki uygulamalar hayata geçirilerek sigortalılık oranı yapay zekâ destekli şekilde artırılabilir:
- Veri analizi ve müşteri içgörüleri
- Kişiselleştirilmiş deneyimler
- İletişim analizi
- Duygu analizi
- Çok kanallı entegrasyon ve sorunsuz deneyim
- Gerçek zamanlı koçluk ve eğitim
- Otomatik çağrı özetleme ve raporlama
- Kullanıcı davranışı ve satış öngörüleri
- Hiper – kişiselleştirme
- Üretken AI ile proaktif çözümler
- Sektörel odaklanma ve uzmanlık
- Sürekli öğrenen AI sistemleri
- Çok dilli destek ve küresel uyumluluk
Teknoloji Destekli Sigorta Çözümlerine Yatırım Yapılmalıdır
Türkiye’de zorunlu afet sigortasının etkinliğini artırmak için yapay zekâ teknolojilerinin daha geniş çapta kullanılması gerekmektedir. Kamu ve özel sektör iş birliği ile geliştirilecek AI destekli sigorta sistemleri, sigortalılık oranlarını yükseltebilir ve afet sonrası finansal yükü hafifletebilir.
Bunların yanında sigorta bilincini artırmak için yapay zekâ destekli bilgilendirme ve farkındalık kampanyaları düzenlenmeli, afet sonrası hızlı ödeme süreçleri için AI tabanlı hasar tespit sistemleri sürece entegre edilmelidir. Türkiye bu alanda küresel örnekleri inceleyerek sigorta sisteminde dijital dönüşümü hızlandırmalı ve teknoloji destekli sigorta çözümlerine yatırım yapmalıdır.
