Bina Güçlendirmede Yasal Düzenlemelere İhtiyaç Var

Kahramanmaraş merkezli gerçekleşen ve 50 bini aşkın vatandaşımızı kaybetmemize sebep olan depremlerin ardından ev sahipleri ve kiracılar, kendilerinin ve sevdiklerinin can güvenliği için yaşadığı yapının sağlamlığını sorgulamaya başladı. Bu noktada riskli yapının yıkılıp yeniden inşa edilmesine nazaran daha hızlı ve az maliyetli bir yöntem olan bina güçlendirme işlemi de araştırmaların konusu oluyor.

Söz konusu gündemden hareketle Deprem Güçlendirme Derneği (DEGÜDER) Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Türkkan’a konuyla ilgili en çok merak edilenleri sorduk. Türkkan, “Özellikle İstanbul’da 2000 yılı öncesi ortalama 600 bin bina olduğu düşünülürse, hızlı sonuca ulaşmak için özellikle güçlendirme yaptırmak isteyen vatandaşlarımızın bürokratik engellere takılmadan ruhsat alması adına yasal düzenlemelere ihtiyaç duyulmaktadır.” diyor ve ekliyor:
“Son derece hayati olan ‘depreme karşı yapı güvenliği‘ başlığının gündemdeki yerini koruması, ısrarla konuşulması ve bu konudaki çözümlerin tartışılması gerekmektedir.”

Bina Kolon Güçlendirme Nasıl Yapılır? Bina Güçlendirme Güvenilir mi?

Yakın zamanda yaşadığımız deprem felaketinden hareketle insanlar, can güvenliklerini sağlamak adına binalarını yeniden inşa etme ya da güçlendirme gibi faaliyetlere yöneliyorlar. Peki bina güçlendirme nasıl yapılır, güvenli midir, işe yarar mı?

Binalarda öncelikle performans analizi ile işe başlanmalıdır. Binanın oturduğu zeminin yapısı ve depremselliği de zemin etüdü yapılarak tespit edilir. Binanın betonlarından numuneler alınıp basınç testleri yapılarak betonun dayanımı bulunur. Ayrıca binanın projesine uygunluğu tespit edilir, kolonlarda kullanılan donatı miktarı ve çapları tarama cihazları ile belirlenir. Donatılar paspayları kaldırılarak (sıyırma) göz ile de kontrol edildikten sonra eldeki veriler dikkate alınarak binanın statik analizleri yapılır. Tüm bu işlemlerin ardından yapının, olası bir depreme karşı yetersizlikleri saptanır.

Belirttiğim çalışmalar tamamlandıktan sonra 2018 Deprem Yönetmeliği’ne göre çeşitli analizler yapılarak binanın güçlendirme yöntemine karar verilir.

Güçlendirme, inşaat mühendisliğinin bir uzmanlık alanıdır. Söz konusu faaliyetler bu konuda eğitim almış kişiler tarafından projelendirilirse, doğru malzeme seçimi yapılırsa ve uygulamanın her aşamasında uzmanlar söz sahibi olursa hem işe yarar hem de güvenlik sorunlarını azaltır. Yaşadığımız büyük deprem felaketinde güçlendirilmiş binaların ayakta kalması, bu söylemime güncel bir kanıt oluşturmaktadır.

Hangi Binalara Güçlendirme Yapılır?

Bir binanın güçlendirmeye ihtiyacı olup olmadığı nasıl anlaşılır, hangi binalar güçlendirmeye ihtiyaç duyar? Örneğin ağır riskli bir binaya güçlendirme işlemi yapılabilir mi?

Az önce bahsettiğimiz çalışmalar yapıldığında bina riskli çıkıyorsa önümüzde aşağıdaki 2 seçenek bulunmaktadır:

1. Binayı yıkıp tekrar yapmak,
2. Binayı güçlendirmek.

Konuyla ilgili mevzuata baktığımızda 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’da bu karar kat maliklerine bırakılmıştır. Binanın yıkılıp tekrar yapılması için 3/2, güçlendirme için ise 5/4 kat maliki çoğunluğu aranmaktadır.

Güçlendirme yapmak için binanın hasarlı olma şartı yoktur, eğer yapılan testlerde riskli çıkarsa hasarsız binaya da güçlendirme yapılabilir.

Ağır riskli binalar (tarihî bina hariç) için de direkt yıkım kararı verilmektedir.

Bina Güçlendirme Ne Kadar Sürer? Bina Güçlendirmede Ev Boşaltılır mı?

Yeniden inşa sürecinden daha hızlı gerçekleştiği bilinen bina güçlendirme faaliyetlerinin ne kadar süreceği ve bu esnada evin boşaltılıp boşaltılmayacağı da merak ediliyor. Bu konudaki değerlendirmelerinizi rica ederiz…

Güçlendirme çalışması hazırlanan binadaki işlemlerin tamamı, projenin kapsamına göre 4 ila 8 ay gibi sürelerde tamamlanabilmektedir.

Binanın boşaltıp boşaltılmayacağı ise projeden projeye farklılık göstermektedir. Bu durumu da projeyi hazırlayan mühendisin seçtiği malzeme ve uygulama yöntemi belirlemektedir.

Bina Güçlendirme Kararı Nasıl Alınır? Bina Güçlendirme Şartları

Binasını güçlendirmek isteyen vatandaşlar nasıl bir yol izlemeli, söz konusu faaliyetlerin şartları nelerdir?

Bina için riskli raporu alındıktan sonra uzman kuruluştan, “bina güçlendirmeye uygundur” raporu edinilerek ilgili belediyeye sunulur. Hazırlanan güçlendirme projesinin onaylanmasıyla güçlendirme ruhsatı alınarak yasal şekilde güçlendirme inşaatına başlamak mümkündür.

Güçlendirme m² Maliyeti, Bina Güçlendirme Fiyatları 2023

Üzerinde durulan önemli başlıklardan biri de bina güçlendirmenin maliyeti… Ortalama bir rakam vermenizi istesek günümüzde güçlendirmenin m² maliyeti nedir?

Güçlendirmeye konu olan binaların hepsi aynı şartları taşımadığından, bu noktada bir fiyat telaffuz etmek doğru olmayacaktır. Zira yetersizlikleri birbirinden farklı olan yapıların şüphesiz fiyatlandırmaları da farklı olacaktır.

Yasal olmasa da genel yaklaşım, güçlendirme maliyetinin binanın yıkıp yeniden yapma bütçesinin %40’ını geçmesi hâlinde yıkımın daha uygun olduğu şeklindedir.

Bina Güçlendirme Kredisi, Bina Güçlendirme Devlet Desteği 2023

Kamunun güçlendirme faaliyetlerine verdiği desteklerle ilgili neler söylemek istersiniz? Bina güçlendirme desteği almak isteyen vatandaşlar nasıl bir yol izlemeli? Öte yandan faaliyetlerinizde karşılaştığınız bürokratik engeller var mı?

6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun gereği binasına güçlendirme yapmak isteyen vatandaşlarımıza düşük faizli 2 yıl ödemesiz 10 yıl vadeli kredi imkânı sunulmaktadır. Güçlendirmede limit, daire başına 320.000 TL olarak belirlenmiştir. Kamu bankaları ve bazı özel bankalar aracılığıyla bu krediden faydalanılabilmektedir.

Özellikle İstanbul’da 2000 yılı öncesi ortalama 600 bin bina olduğu düşünülürse, hızlı sonuca ulaşmak için özellikle güçlendirme yaptırmak isteyen vatandaşlarımızın bürokratik engellere takılmadan ruhsat alması adına yasal düzenlemelere ihtiyaç duyulmaktadır.

Bu konuda binaların yasal durumları da göz önüne alınarak süreçlerin tamamını hızlandıracak formüller oluşturulabilir.

Ülkemizde yaşanan deprem felaketi nedeniyle yeniden gündeme gelen mevcut binalarımızın deprem dayanım durumunu ve bu noktada yapılması gerekenleri bolca konuşmaya ve anlamaya çalışıyoruz.

Son derece hayati olan “depreme karşı yapı güvenliği” başlığının gündemdeki yerini koruması, ısrarla konuşulması ve bu konudaki çözümlerin tartışılması gerekmektedir.