TMB (Türkiye Müteahhitler Birliği) tarafından yayınlanan Türk Yurt Dışı Müteahhitlik Hizmetleri Faaliyetleri 2023 Raporu’nda aktarılan bilgilere göre diğer sektörler üzerindeki etkileri dikkate alındığında Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’nın (GSYH) yaklaşık yüzde 6’sını oluşturan ve 1,5 milyon kişiye iş olanağı yaratan inşaat sektörünün Türk ekonomisindeki payı 30’lara ulaşmış durumda.
Raporun genel değerlendirme kısmında şu ifadeler yer alıyor:
1972 yılından 2022 yılı sonuna kadar geçen sürede Türk müteahhitleri, 133 ülkede 472 milyar ABD doları tutarında 11.605 proje üstlenmiştir. Ayrıca Türkiye, inşaat malzemeleri üretiminde dünyanın önde gelen ülkelerinden biridir.
Türkiye’nin coğrafi konumu, Türk inşaat sektörünün küresel rekabet gücüne katkı sağlayan önemli faktörlerden birisidir. Uluslararası standarttaki hizmetin rakiplerden daha uygun fiyatlarla sunumu, yüksek müşteri memnuniyeti, güvenilir iş ortaklığı, çok çeşitli projelerde kazanılmış zengin uluslararası deneyim, çevre ülkelerdeki iş ortamlarına aşinalık, nitelikli insan gücü ve risk alma kapasitesi Türk müteahhitlerini rekabette üstün kılan diğer önemli özelliklerdir.
Türk müteahhitlik firmaları dünyanın 5 kıtasında, 133 ülkede rakipleriyle yüksek kaliteli, uygun fiyatlı ve zamanında üretimle başarıyla rekabet etmektedir. Afrika, Avrasya ve Ortadoğu ülkelerinde, sadece müteahhitlikte değil, inşaat malzemeleri üretiminden, konut, sanayi ve turizme kadar uzanan çok çeşitli yatırım alanlarında da faaliyet gösteren Türk müteahhitleri tüm bu alanlarda uluslararası iş birliğine açıktır. Türk müteahhitlik firmaları, uluslararası pazarda 1972 yılından günümüze kadar geçen sürede, riskli bölgelerde, en zor projelerde ve her çeşit iş ortamında edindikleri zengin birikim ve deneyim ile rekabet güçlerini artırmaya devam etmektedir.
Rapor kapsamında verilen bilgilere göre; uluslararası toplam iş hacmi, bölgesel dağılım itibarıyla değerlendirildiğinde; yüzde 45,9’luk bir pay ve diğerlerine göre açık farkla Avrasya ülkelerinin öne çıktığı görülürken Avrasya’yı sırasıyla Ortadoğu (yüzde 24,7), Afrika (yüzde 17,7), Avrupa (yüzde 7,9), Güney Asya ve Uzak Doğu (yüzde 2,9) ile Kuzey ve Güney Amerika (yüzde 0,9) izliyor.
Diğer bir ifadeyle, 1972-2022 döneminde Türk müteahhitlik firmalarının uluslararası işlerinin yaklaşık yüzde 50’sinin Avrasya ülkelerinde, yüzde 90’ının ise Avrasya, Ortadoğu ve Afrika ülkelerinde gerçekleştirildiği belirtiliyor.
Yine raporda aktarılan verilere göre1972-2022 döneminde, Türk müteahhitlerinin yurtdışında üstlendikleri işlerin ülkelere göre dağılımı incelendiğinde, Rusya Federasyonu’nun (yüzde 20,6) lider konumunu koruduğu, Rusya Federasyonu’nu Türkmenistan (yüzde 10,6), Irak (yüzde 7) ve Libya’nın (yüzde 6,2) izlediği görülüyor.
Çalışmada bahse konu olan 50 yıllık süreçte sektörde, pazar, ürün ve iş çeşitlenmesinin hız kazandığı, bazı Türk firmalarının, uluslararası havaalanları, demiryolları, metro ve hafif raylı sistemler gibi proje türlerinde uzmanlaştığı belirtilerek şu ifadelere yer veriliyor:
1972 yılından günümüze kadar geçen sürede en çok proje üstlenilen sektörlerin dağılımında ilk 5 sıraya bakıldığında, konut projelerinin %13,9’luk pay ile ilk sırada yer aldığı görülmektedir. Ardından sırasıyla; yol/köprü/tünel, enerji santralleri, iş merkezleri ve endüstriyel tesisler gelmektedir. Yıllar itibariyle yol/köprü/tünel, enerji santrali, endüstriyel tesisler, havaalanı, demiryolu gibi projelerin payında artışlar gerçekleşmiştir.
2002-2022 döneminde yıllık verilere bakıldığında, Türk müteahhitlik firmaları tarafından yurtdışında üstlenilen yeni iş tutarlarının 2002 yılında 4,4 milyar ABD doları iken büyük bir artışla 2007 yılında 25,7 milyar ABD doları seviyesine ulaştığı, 2009 yılında ise küresel finans krizinin etkisiyle 20,1 milyar ABD dolarına düştüğü görülmektedir.”
1972-2022 döneminde, Türk müteahhitlerinin yurtdışında üstlendikleri işlerin ülkelere göre dağılımı incelendiğinde, Rusya Federasyonu’nun (yüzde 20,6) lider konumunu koruduğu, Rusya Federasyonu’nu Türkmenistan (yüzde 10,6), Irak (yüzde 7) ve Libya’nın (yüzde 6,2) izlediği görülmektedir.
Raporun tamamını PDF olarak görüntüleyin.
