İçindekiler
Günümüzde enerji verimliliği ve sürdürülebilirlik kavramları, hayatımızın her alanında giderek daha fazla önem kazanıyor. Bu durum, yapı sektörünü de derinden etkiliyor ve “Neredeyse Sıfır Enerjili Binalar (NSEB)” kavramını ön plana çıkarıyor. Avrupa Birliği, bu alanda öncü bir rol üstlenerek 2030 yılından itibaren tüm yeni binaların NSEB standartlarını karşılamasını zorunlu kılıyor. Türkiye de bu küresel harekete ayak uydurarak, NSEB standartlarını kademeli olarak uygulamaya koyuyor.
NSEB Tam Olarak Nedir ve Nereden Geliyor?
NSEB terimi, İngilizce “Nearly Zero-Energy Building” (nZEB) kavramının kısaltmasıdır. Bu kavram ilk olarak Avrupa Birliği’nin 2010 yılında yayınladığı “Binaların Enerji Performansı Direktifi” (EPBD) ile ortaya çıkmıştır. Direktif, üye ülkeleri 2020 yılı sonuna kadar tüm yeni binaların NSEB standartlarını karşılamasını hedeflemişti. Artık 2030 yılından itibaren tüm yeni binaların sıfır enerjili bina olması zorunlu hâle getirildi.
Avrupa’da NSEB Yolculuğu Nasıl Başladı ve Güncel Durum Ne?
Avrupa’da NSEB yolculuğu, enerji verimliliği ve iklim değişikliği ile mücadele hedefleri doğrultusunda başlamıştır. 2010 yılında yayınlanan EPBD ile ivme kazanan bu süreç, bugün birçok Avrupa ülkesinde NSEB standartlarının yaygınlaşmasıyla sonuçlanmıştır. Avrupa ülkeleri, binalarda enerji tüketimini azaltmak, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını artırmak ve sera gazı emisyonlarını düşürmek için çeşitli politikalar ve teşvikler uyguluyor. Bu sayede, hem yeni binaların NSEB standartlarında inşa edilmesi hem de mevcut binaların enerji verimliliğinin artırılması hedefleniyor.
Türkiye’de Enerji Verimliliği ve NSEB Alanında Hangi Gelişmeler Yaşanıyor?
Türkiye’de de enerji verimliliği ve NSEB konusunda önemli adımlar atılıyor. 2007 yılında yürürlüğe giren Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği, binalarda enerji verimliliğini artırmayı ve enerji kimlik belgesi uygulamasını getirerek bu alanda önemli bir adım olmuştur. 2017 yılında güncellenen yönetmelik ile NSEB standartları da Türkiye’ye uyarlanmıştır.
Türkiye, NSEB standartlarını kademeli olarak uygulamaya koymaktadır. 2023 yılında 5000 metrekare ve üzeri büyüklükteki binalar için NSEB zorunluluğu getirilmiş ve bu binaların birincil enerji ihtiyacının en az %5’ini yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılaması şartı aranmıştır. 2025 yılı itibarıyla bu zorunluluk 2000 metrekare ve üzeri büyüklükteki binaları kapsayacak şekilde genişletilmiş ve yenilenebilir enerji oranı %10’a çıkarılmıştır.
Türkiye’nin hedefi, 2053 yılına kadar tüm yeni binaların sıfır enerjili bina standartlarını karşılamasını sağlamaktır. Bu hedefe ulaşmak için, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının yaygınlaştırılması, enerji verimliliği konusunda farkındalığın artırılması ve finansal destek mekanizmalarının geliştirilmesi gibi çalışmalar yürütülüyor.
Gelecek Nesiller İçin Daha Yaşanabilir Bir Dünya
Sonuç olarak, NSEB kavramı hem Avrupa’da hem de Türkiye’de yapı sektörünün geleceğini şekillendiriyor. Enerji verimliliği, sürdürülebilirlik ve iklim değişikliği ile mücadele hedefleri doğrultusunda NSEB standartlarının yaygınlaşması, gelecek nesillere daha yaşanabilir bir dünya bırakmak için büyük önem taşıyor.
Avrupa’nın 2030 hedefi, bu konuda tüm dünyaya örnek teşkil ediyor ve Türkiye’nin de bu yönde ilerlemesi hem enerji bağımsızlığı hem de çevre koruma açısından büyük önem arz ediyor.