İçindekiler
Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD), güncel ekonomik verilerle hazırlanan Türkiye İMSAD Yapı Sektörü Raporu 2023‘ü, sektör temsilcileri ve kamuoyu ile paylaştı.
Üretimden istihdama, ihracattan ithalata sektörün tüm faaliyetlerine ışık tutulan raporda, Türkiye’nin dünya genelindeki konumu detaylı olarak ele alındı.
“Dünya Ekonomisi ve İnşaat Sektörü” başlıklı bölümde, dünya inşaat sektöründeki büyümenin 2023 yılında zayıf gerçekleştiği vurgulandı. 2023 yılında dünya ekonomisindeki koşulların 2022 yılına göre zorlaştığı belirtilen raporda, küresel ekonomideki yavaşlamanın, sabit sermaye yatırımları ile inşaat sektörünü sınırladığı aktarıldı.
Küresel ekonomide ve yatırımlardaki genel yavaşlamaya karşın kamu kesimlerinin büyük altyapı yatırım paketlerini uygulanmasının, 2023 yılında sabit sermaye yatırımlarını desteklediği belirtildi. Raporda, bu gelişmelere bağlı olarak dünya sabit sermaye yatırımlarının 2023 yılında yüzde 1,2 büyüyerek, 28,08 trilyon dolara yükseldiği ifade edildi. Sabit sermaye yatırımlarının dünya geliri içindeki payının ise 2023 yılında yüzde 26,8’e gerilediğinin altı çizildi.
En Büyük Müteahhitlik Firmaları İçinde Türkiye İkinci Sırada
En büyük 250 müteahhitlik firması içinde 2022 yılı itibarıyla, 81 tane ile en çok Çinli firmaların yer aldığı ifade edildi. Raporda; 2022 yılında Türk firmalarının sayısının 2 adet azalarak 40 olduğu ve Türkiye’nin ikinci sıradaki yerini koruduğu bildirildi.
Türk Müteahhitlerin Aldığı İş Hacmi 18,9 Milyar Dolara Geriledi
2022 yılında 250 firmanın üstlendikleri toplam iş hacmi, bir önceki yıla göre yüzde 7,7 arttı. Raporda; bazı ülkelerde iş hacimlerinin arttığı, bazı ülkelerde ise gerileme gösterdiği aktarıldı.
Türkiye’nin aldığı iş hacminin ise 2022 yılında düştüğü vurgulandı. Türk müteahhitlerinin aldıkları iş hacminin 2022 yılında yüzde 7,4 azaldığı ve 18,9 milyar dolara gerilediği bildirilen raporda Türkiye’nin yedinci sırada yer aldığı kaydedildi.
Ekonomi ve İnşaat Sektörü Birlikte Büyüdü
“Türkiye Ekonomisi ve İnşaat Sektörü” başlıklı bölümde ise, ülke ekonomisindeki gelişmeler ve inşaat sektörüne etkileri ele alındı.
2023 yılında Türkiye ekonomisinin yüzde 4,5 büyüdüğü hatırlatılan raporda, Türkiye ekonomisindeki büyümeye paralel olarak inşaat sektörünün de 2023 yılında yüzde 7,8 büyüme gösterdiği belirtildi. Böylece inşaat sektöründe 2017 yılından bu yana ilk kez büyüme gerçekleştiğine dikkat çekildi.
Raporda ayrıca, inşaat sektörüne ilişkin şu veriler yer aldı:
- İnşaat sektöründe istihdam sayısı 2023 yılında ortalama 1.997 bin kişi oldu ve 2022 yılına göre yüzde 8,2 arttı.
- 2023 yılında alınan toplam yapı ruhsatları, alan bazında yüzde 13,6 artarak 165,83 milyon metrekareye yükseldi. 2023 yılında alınan konut yapı ruhsatları, alan bazında geçen yıla göre yüzde 14,7 artarak 124,64 milyon metrekare oldu.
- Konut dışı bina yapı ruhsatları 2023 yılında yüzde 10,5 artarak 41,19 milyon metrekare olarak gerçekleşti.
- 2023 yılında konut satışları 2022 yılına göre yüzde 17,5 azalarak 1.225.926 adet oldu. 2023 yılında uluslararası yatırımcılara konut satışı ise yüzde 48,1 azalarak 35.005 adet olarak gerçekleşti.
- 2023 yılında ipotekli konut satışları 2022 yılına göre yüzde 36,6 azaldı ve 177.748 adet oldu. Yeni (birinci el) konut satışı yüzde 17,5 azalarak 379.542 adet olarak gerçekleşti.
- Birinci el konut fiyatları artışı 2023 yılında yüzde 79,9 olarak gerçekleşti. 2022 yılında ise yıllık artış yüzde 99,4 oldu. Konut fiyatlarında yüksek artışlar 2023 yılında da devam etti.
Türk Müteahhitlik Firmaları Küresel Pazardan Yüzde 4,4 Pay Aldı
Türk firmalarının 2022 yılında 18,9 milyar ABD Doları tutarında gelir ile küresel pazardan yüzde 4,4 pay aldığı ifade edildi. Raporda; “Bölgesel olarak bakıldığında Türk firmalarının faaliyetleri 2022 yılında ağırlıklı olarak lider pazarımız olmayı sürdüren Rusya dahil Avrupa (9,2 milyar ABD doları) ile Orta Doğu (4,3 milyar ABD doları) bölgelerinde yoğunlaşmıştır. Afrika’da 3,1 milyar dolar, Asya’da ise 1,9 milyar dolar tutarında iş üstlenilmiştir. Türk müteahhitlerinin, Avrupalı firmaların ağırlıkta olduğu Avrupa pazarında özellikle Batı ülkelerinde payını artırdığı ve Çin ve Kore firmalarının önünde yer aldığı da görülmektedir.” ifadeleri yer aldı.
Türkiye’den Gayrimenkul Satın Alan Uluslararası Yatırımcı Sayısı Yüzde 43,2 Azaldı
Uluslararası yatırımcıların Türkiye’den gayrimenkul alımları 2023 yılında önemli ölçüde azaldı. Rapora göre, bu oran 2023 yılında yüzde 43,2 azalarak 3,56 milyar dolara geriledi ve 5.005 adet olarak gerçekleşti. Yapılan değerlendirmede, “2023 yılında küresel koşulları yanı sıra Türkiye’deki koşullar da uluslararası yatırımcıların konut iştahını sınırlamıştır” tespitine yer verildi.
2023 Yılında Uluslararası Yatırımcıya En Çok Konut Antalya’dan Satıldı
Rapora göre, 2023 yılında uluslararası yatırımcılara en çok konut satışının yapıldığı ilk 3 il şöyle oldu:
- Antalya
- İstanbul
- Mersin
Rapora göre uluslararası yatırımcılara en çok konut satılan ilk 10 il içinde; Bursa, Yalova, İzmir, Muğla, Trabzon, Sakarya ve Samsun yer almaya devam etti. Diğer illerde de 2023 yılında uluslararası yatırımcıya konut satışı bir önceki yıla göre azaldı.
2024 Yılında İnşaat Sektöründe Yüzde 5 Büyüme Yaşanabilir
Raporda, 2024 yılına ilişkin öngörüler de yer aldı. 2024 yılında ekonomi programının uygulanması ve yıl sonu tüketici enflasyonu hedefine ulaşılması halinde inşaat sektöründe yüzde 5 büyüme yaşanabileceği kaydedildi. Yılın ilk çeyreğinde inşaat sektörünün yüzde 11,1 büyüdüğü anımsatılarak, “Yılın geri kalanında büyüme yavaşlayarak sürse dahi yıllık yüzde 5 büyümeye ulaşılabilecektir” denildi.
Raporun tamamını PDF olarak inceleyin.
