İçindekiler
Değerleme faaliyetleri, bir ürünün mevcut piyasa koşullarında matematiksel olarak kıymetinin belirlenmesi işlemine denir. Bu kıymetin doğru tespit edilmesi hem alıcı hem de satıcı olmak üzere iki taraf için de oldukça önemlidir. Üstelik bu değer belirleme işlemi uzun vadede piyasaları da olumlu veya olumsuz yönden etkileyebilmektedir.
Hukuksal metinlerde ve kamu tarafında daha çok “bilirkişi” şeklinde adlandırılan değerleme uzmanları, bahse konu ürünün değerinin belirlenmesinde aktif bir rol oynamaktadır. Yapılan çalışmalar neticesinde belirlenen değer yazılı olarak kayda alınmakta ve değerlemeye konu olan ürünün kıymeti belirlenmektedir. Çoğunlukla finans kuruluşları tarafından talep edilen değerleme hizmetleri, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Sermaye Piyasaları Kurulu (SPK) gibi kurumların denetimi altında gerçekleştirilmektedir.
Gayrimenkul değerleme, makine değerleme, sigorta değerleme, şirket değerleme, araç değerleme ve tesis değerleme başta olmak üzere pek çok farklı alanda gerçekleştirilen değerleme hizmetlerinin tamamında değerleme uzmanları aktif rol oynamaktadır.
Değerleme uzmanlığı mesleğine daha dar bir alandan baktığımızda en temelde, “Gayrimenkul değerleme uzmanlığı nedir?” sorusu ön plana çıkmaktadır…
Gayrimenkul Değerleme Uzmanlığı Nedir?
Gayrimenkul değerleme uzmanı, değer tespiti yapılması talep edilen gayrimenkulün kıymetinin belirlenmesi konusunda araştırmalar yürüten kişilere denir. Bu meslek profesyonelleri, tüm işlemlerinde tarafsız ve bağımsız bir yaklaşımı esas almalıdır. Devamında gayrimenkul değerleme uzmanları mevzuatlar konusunda da bilgi sahibi olmalı ve konut, dükkân, arsa vb. gayrimenkuller üzerinde çok yönlü değerlendirmeler yapabilmelidir.
Değerleme Uzmanlarının Taşıması Gereken Özellikler
Günün sonunda bahsi geçen kıymetin belirlenmesini sağlayan gayrimenkul değerleme uzmanlarının, bu mesleği yapabilmeleri adına bazı asgari koşulları sağlamaları gerekmektedir. Bu şartların öne çıkanları ise şu şekilde sıralanmaktadır:
• 4 yıllık lisans eğitiminin tamamlanmış olması,
• Sermaye Piyasası Lisanslama ve Sicil Müdürlüğünün gerçekleştirdiği gayrimenkul değerleme uzmanlığı sınavlarında başarı elde edilerek lisans belgesi almaya hak kazanılması,
• Türkiye Değerleme Uzmanları Birliğine (TDUB) üye olunması.
Gayrimenkul Değerleme Şirketleri
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), tarafından paylaşılan listeye göre Türkiye genelinde farklı illerde toplam 152 adet gayrimenkul değerleme firması bulunmaktadır. Bu ekspertiz şirketlerinin yoğunlukta olduğu iller ise İstanbul ve Ankara olarak öne çıkmaktadır. Ancak Adana, Sakarya, İzmir ve Gaziantep gibi daha pek çok ilde de değerleme şirketleri bulunmaktadır.
Gayrimenkul Değerleme Şirketi Kurma Şartları 2022
31 Ağustos 2019 tarihli, 30874 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Sermaye Piyasasında Faaliyette Bulunacak Gayrimenkul Değerleme Kuruluşları Hakkında Tebliğ (III-62.3)” ile gayrimenkul değerleme şirketlerinin kuruluş şartları açıkça belirlenmiştir.
İlgili şartlar şu şekildedir:
“a) Anonim şirket olması,
b) Ticaret unvanında “gayrimenkul değerleme” veya “taşınmaz değerleme” ibaresinin bulunması,
c) Paylarının tamamının nama yazılı olması,
ç) Ödenmiş sermayesinin asgari 1.000.000 TL olması ve asgari ödenmiş sermayesini temsil eden paylarının tamamının nakit karşılığı çıkarılmış olması,
d) Ödenmiş sermayesini temsil eden payların ve oy haklarının asgari %51’inin, en az 2 sorumlu değerleme uzmanına ait olması,
e) Değerleme kadrosunun en az 2’si sorumlu değerleme uzmanı olmak üzere asgari 10 adet tam zamanlı olarak istihdam edilen gayrimenkul değerleme uzmanından oluşması,
f) Faaliyetini sürdürebilmek için yeterli mekân, organizasyon, teknik donanım, belge ve kayıt düzenine sahip olması.”
Kaynakça:
