İçindekiler
Gayrimenkul alanında Türkiye’nin önemli sivil toplum kuruluşlarından olan Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER), GYODER Gösterge Türkiye Gayrimenkul Sektörü 2022-1. Çeyrek Raporu’nu yayımladı. ZiraatGYO’nun katkılarıyla hazırlanan çalışma, geniş bir perspektiften Türkiye’deki gayrimenkul sektörünün 2022 ilk çeyrek performansını gözler önüne seriyor.
Sunuş ve Değerlendirme, Uzman Gözünden, Temel Ekonomik Veriler, Konut, Konut Kredileri, Ofis ve Ticari Gayrimenkul, AVM, Turizm ve Otel, Lojistik, GYF’ler, GYO’lar gibi ana başlıklardan oluşan ve toplam 86 sayfa uzunluğunda hazırlanan rapordan öne çıkan başlıklar şöyle sıralanıyor:
Üretim Yöntemiyle İnşaat Sektörünün Cari Fiyatlarla GSYH’dan Aldığı Pay
Üretim yöntemiyle inşaat sektörünün cari fiyatlarla GSYH’den yıllık bazda aldığı pay, 2021 4. Çeyrek dönem itibarıyla %5,1 oldu. Aynı dönemde inşaat sektörü %38,3, gayrimenkul faaliyetlerinin büyüme oranı %13,3 oldu. GSYH ise 2021 yılında bir önceki yıla göre %42,8 artarak 7 trilyon 209 milyar 40 milyon TL oldu.
Gayrimenkul Alımında Yabancılar Tarafından Tercih Edilen İlk 10 Şehir
2022 yılı 1. çeyreği sonunda, yabancıların gayrimenkul yatırımlarında en çok tercih ettiği il İstanbul oldu. Yabancıların 2021 ve 2022 yılı tüm gayrimenkul çeşitleri bazında Türkiye’de yaptıkları yatırımları incelediğimizde, 2022 yılı 1. Çeyreği sonunda 2021 yılı aynı dönemine göre toplam taşınmaz adedi bazında %40,1 artış görülmektedir. 2022 yılı ilk çeyrekte yabancıların edindiği gayrimenkullerin %17,7’sinin ise vatandaşlık işlemine konu olduğu görülmektedir.
En Fazla Konut Kredisi Kullanılan İlk 10 İl
2021 yılı 4. çeyrek sonu itibarıyla toplam konut kredileri içinde takipteki kredi oranı en fazla ilin %0,36 oranla İstanbul olduğu görülmektedir. İstanbul’u %0,35 ile Adana ve Gaziantep, %0,32 oranla ise Tekirdağ takip etmektedir. En çok kredi kullanımı olan ilk 3 il ise sırasıyla İstanbul, Ankara ve İzmir’dir.
Bölgelere Göre İstanbul Ofis Pazarı
2022 1. çeyreğinde genel arz 6,46 milyon m2 olup bir önceki çeyrekle aynı seyretti. Gerçekleşen toplam kiralama işlemleri 123,4 bin m²’dir. Bu çeyrekte gerçekleşen kiralama işlemlerinde, bir önceki çeyreğe göre %27,2 artış, bir önceki yılın aynı dönemine göre ise %104,3 artış gösterdi.
Yıllara Göre Açılan AVM Sayısı ve Toplam Kiralanabilir Alan (TKA)
2022 1. çeyrek dönem itibarıyla, Türkiye genelinde toplam AVM sayısı 453, toplam kiralanabilir alan stoku ise 13 milyon 971 bin m2’ye ulaştı. İstanbul, toplam kiralanabilir alan stokunun yaklaşık %37’sini oluşturmaktadır. Türkiye genelinde, ortalama 1.000 kişi başına düşen kiralanabilir alan ise 165m2’dir.
Toplam Turist & Harcamalar
Turizm geliri 2022 yılı 1. çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %122,4 artarak 5 milyar 454 milyon 488 bin dolar oldu. Turizm gelirinin %76,5’i yabancı ziyaretçilerden, %23,5’i ise yurt dışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerden elde edildi. 2022 yılı 1.çeyrekte Türkiye’ye gelen 4,94 Milyon yabancı turistin yapmış olduğu harcamalar kişi başı ortalama 844 dolar olarak görülmektedir. Bir önceki yılın aynı dönemine göre yabancı turist sayısı %171 artmış, kişi başı yapılan ortalama harcama ise %8,1 azalmış görünmektedir.
GYF Pazar Büyüklüğü 2022 İlk Çeyrekte, 16,1 Milyar TL Büyüklüğe Ulaştı
Gayrimenkul yatırım fon büyüklüğü bir önceki çeyrek döneme göre %23,5 artış göstererek, 16 milyar TL seviyesinin üzerine çıkmıştır. GYF pazarı toplam büyüklüğünün, 2018 yılı son çeyreğinden itibaren 2022 yılı ilk çeyreği de dâhil olmak üzere her çeyrek pozitif yönde arttığı gözlemlenmektedir. Bu yılın ilk çeyrek rakamları, 2021 yılının aynı çeyreği ile kıyaslandığında GYF pazar büyüklüğü son bir yıllık periyotta %82,2 büyüme gerçekleştirerek 8.9 milyar TL seviyesinden 16.1 milyar TL büyüklüğe ulaşmıştır. Gayrimenkul yatırım fonlarının stratejik durumuna bakıldığında en yüksek oran %59,81 ile karma niteliklerde %16,06 ile ofis, %14,61 ile konut nitelik grubundan oluştuğu görülmektedir.
GYO Endeksi 2022 İlk Çeyreğinde Rekor Tazeledi
2022 yılının ilk çeyrek verileri, yılı 771 puanla zirvede kapatan endeksin %26,4’lük bir artışla 912 puanla rekorunu yenilediğini göstermekte. Aynı dönemde rekor kıran BIST 100 endeks getirisi %20,22 olmuştur. 2022 yılı Mart sonu itibarıyla ufak bir yükselişle halka açıklık oranı %45, fiili dolaşım oranı %28 seviyelerine yükselmiş ve 44,2 milyon USD yabancı girişi olmuştur. Piyasa değerinin 117 milyar TL’ye yükseldiği 37 adet GYO’nun yerli yatırımcı oranı %88, yabancı yatırımcı oranı da 2 puan yükselişle %12 olarak gerçekleşmiştir. Kurumsal yatırımcı oranı (%50,3) bireysel yatırımcı oranının (%49,7) neredeyse eşitlendiği ilk çeyrekte dağıtılan temettü oranı 174 milyon TL olarak hesaplanmıştır. Uyruk bazında GYO’lara yatırım yapan yabancı yatırımcılar sıralamasında ABD, Hollanda, Birleşik Krallık, Bahreyn ve Jersey ilk 5 sırada yer almaya devam etmektedir.
Raporun tamamını inceleyin.