Binada Rutubet Neden Olur? Çözümü Nedir?

Binalardaki rutubet, evimize ve sağlığımıza verdiği zararla çoğu zaman yaşamımızı kabusa çevirebilir. Genellikle yapıların inşa edildiği dönem yapılan hatalar nedeniyle ortaya çıkan rutubete karşı bireyler, yoğun araştırmalarla çözüm aramaktadır.

Peki; evde nem neden olur? Duvarda nem neden olur? Rutubet hangi katlarda olur? Evlerde rutubet neden oluşur? Yazımda, bunlar ve merak edilen daha pek çok soruya yanıt vermeye çalışacağım.

Doğal Gazlı Evde Rutubet Olur mu?

Doğal gazlı evde rutubet neden olur? sorusuyla başlayacak olursak öncelikle rutubetin, su yalıtımı sorunu bulunan her evde yaşanacağını belirtmek gerekir. Yani yaşadığınız daire ister sobalı ister doğal gazlı olsun, sorun su yalıtımı kaynaklı ise nem kaçınılmazdır.

Esasında rutubeti oluşturan şey, yapı sektöründeki öğrenilmiş çaresizliklerdir. Bu noktada geçmişe dönerek eski taş evleri ya da kerpiç yapıları hayal edelim. Bacaları olan, nefes alan ve doğal ürünlerin kullanıldığı yapılarda nem sorunu asla yaşanmazdı. Günümüzde ise teknolojinin nimetleri artmasına rağmen ezbere başvurulunca sorunlar çoğalmaya devam ediyor. Sonra da evimize nem alıcı cihazlar yerleştiriyor, yeniden sıva / boya işleri yaptırıyor, yalıtımları sürekli yenilemek durumunda kalıyoruz.

Su yalıtımı sorunu bulunmadığı hâlde evinizde rutubet oluşuyorsa bunun başlıca sebepleri aşağıdaki gibidir:

• Yapının bütününde kullanılan yanlış yapı malzemeleri,
• Isı yalıtım sisteminin bulunmaması ya da yetersiz olması,
• Dış ortam sıcaklığı ile iç ortam sıcaklığı arasında oluşan yoğuşma,
• Teras yalıtım sisteminin ısı yalıtımının üzerinde olması (buhar bacası kullanılmaması ya da yetersiz kullanılması),
• Nem bariyer sisteminin nemi almak ve havalanmak yerine nem içinde kalması ve bu materyalin yapı dışında ıslak bulunması,
• Mimari tasarımların coğrafyaya uygun olmaması, sıcak – soğuk cephelerin yanlış yerlere gelmesi.

Kaloriferli Evde Rutubet Neden Olur?

Isı türü ne olursa olsun yapı içinde ısınmayı sağlarken alandaki nemi kurutursunuz. Bu işlemi özellikle elektrikli ısıtıcılar çok daha hızlı yaparlar. Yukarıda bahsettiğim konular, kaloriferli evde rutubet neden olur? sorusu için de geçerliliğini korumaktadır.

Yeni Binada Rutubet Neden Olur?

Yeni binalarda özellikle yapıya ilk girenler, rutubet ile ilgili şikâyetlerde bulunurlar. Bu noktada şöyle bir değerlendirme yapılabilir: Öncelikle rutubet bulunan yapı betonarme elemanlar ile inşa ediliyorsa müteahhit, ülkemizin ekonomik şartlarından ötürü inşaatı hızlıca bitirmek için çaba sarfeder. Bu hız da yapıdaki nemin dışarı atılmadan içeride hapsolmasına sebep olur. Şayet yapım yöntemleri doğru ise evi aldıktan sonra bir süre havalandırma yapıldığında içerideki nemin zamanla kaybolduğunu görürsünüz. Ancak evi alalı birkaç yıl olmasına rağmen hâlâ nem varsa, yazımın başında belirttiğim sorunlarla karşı karşıya olduğunuzu bilmeniz gerekir. Aşağıda bahsedeceğim bazı sorunlar, yeni binadaki rutubetin ana kaynaklarından sadece bazılarıdır.

• Beton dökümü esnasında işi kolaylaştırmak için betona su ilave edilmesi. Bu işlem pişmiş aşa su katmaya benzer ve özellikle deprem kuşağındaki ülkemizde yapıya verilen en büyük hasarlardandır.
• Duvar için kullanılan tuğlaların nefes alma özelliği olmayan malzemelerden seçilmesi.
• Örülen duvarların üzerine yapılan sıvaların havayı tamamen kesen yanlış yapı malzemeleri olması.
• Isı yalıtım sistemlerinin doğru ürünlerle yapılmaması.
• Havalandırma bacaları ya da tesisatlarının bulunmaması. Yapı neyle ısıtılırsa ısıtılsın mutlaka doğru havalandırma sistemi oluşturulmalıdır.
• Mimari tasarım hataları. Örneğin güneşi veya rüzgârı doğrudan alan cephelerde ısı yalıtım özelliği olmayan cam kullanılması.
• Teras yalıtımı esnasında yapılan sıralama hatası. Teraslarda su yalıtımı, ısı yalıtımının üstünde yapılmamalı, doğru çatı yalıtım sıralaması şöyle olmalıdır: Betonarme döşeme, su yalıtımı, drenaj levhaları (filtrasyon keçeli minimum 150 kN, maksimum 400 kN basınç dayanımlı), ısı yalıtım levhaları (minimum 150 kPA maksimum 500 kPA XPS), jeotekstil keçe (su filitrasyonu yapan beyaz iğne örgü minimum 150 gram / m² maksimum 400 gram / m²), dere mıcırı, koruma betonu ile son kat kaplama.

Evde Rutubet Varsa Ne Yapmalı?

Evde rutubet varsa öncelikle konusunda uzman, belgesi olan yetkililerden keşif desteği alınmalıdır. Rutubet kaynağı ile ilgili sorunların teşhis edilip doğru tanının konması, sürecin olmazsa olmazıdır. Tanı sonrası kaynak noktada belirlenen sorunlar, yukarıda bahsi geçen uygulama yöntemlerinin yeniden yapılması veya tadilatı ile çözülebilir.

Tavanda Rutubet Neden Olur?

Tavanda rutubet oluşumunun temel sebeplerinden biri yoğuşmadır. Isı farklılıklarının yarattığı su buharı iç yağmurlama dediğimiz suya dönüşür ve aslında akmayan bir terasınız varsa bile siz sürekli su problemi yaşarsınız. Çatı arasına serilen ısı yalıtım ürünü cam yünü levhaların amacı da bu buharlaşmayı engellemektir. Şimdilerde çoğu çatı arasında bu uygulamayı göremediğimiz için yaşam alanlarında nem oluşumu da sıklıkla karşımıza çıkmaktadır.

Evin Tavanı Neden Küflenir?

Tavanda küf olmaması için ne yapmalı? diyecek olursanız küfü engellemek adına öncelikle nem oluşumunun engellenmesi gerektiğini ifade etmeliyim. Zira yapı içinde hapsolan suyun içerisinde oluşan bakteriler, halk arasındaki adıyla küf olarak karşımıza çıkar.

Üst Katlarda Rutubet Neden Olur?

Çatı katı olan dairelerde mutlaka çatı ile döşeme arasına ısı yalıtım levhaları serilmelidir. Yapılarda ısınan hava yükselir, mesafe uzadıkça basınç artar, rüzgâr yükü değişir ve bu da en üst kat dairlerin alt katlara göre daha çok ısı yalıtımına ihtiyaç duymasına sebep olur. Ancak ısı yalıtımı, binanın tamamını saracak şekilde olmalıdır. Küf önleyici boyalar geçici çözümlerdir, bu nedenle öncelikle esas sorunlar çözülmeli ve binalardaki ısı yalıtım sistemleri doğru ürünler ile tamamlanmalıdır.

Rutubet Neye Sebep Olur?

Peki, rutubet eve zarar verir mi? Rutubet binayı çürütür mü?

Dairelerde oluşan su buharı; binadaki donatıların korozyona uğramasına ve yapı statiğinin zayıflamasına sebep olduğu gibi, insanların da sağlığını bozmaktadır.

30 Ekim 2020’de Sisam Adası yakınlarında yaşanan deprem sonrası İzmir’in Bayraklı ilçesinde maalesef pek çok bina yıkılmıştır. Buradaki yapıların çoğunda nem ve su yalıtım sorunlarından oluşan korozyon, binaların artık ayakta kalamayacak zayıflıkta olduğunun kanıtıydı. Aslında söz konusu depremin etkisi çok da güçlü değildi ancak yapıların dayanım güçleri ona bile dayanamaz hâle gelmişti.

Rutubet Nasıl Yok Edilir?

Rutubet neden olur, nasıl önlenir? Binadaki rutubet nasıl giderilir? Rutubet olan yere ne yapılır? Rutubete kesin çözüm nedir? gibi soruların tamamına yanıt vermesi açısından yazımın başından beri anlattığım konuları şöyle özetleyebiliriz:

• Mimari tasarım doğru yapılmalıdır.
• Yapıda kullanılan ürünler mümkün mertebe doğal olmalı, mühendislik çözümleri ona göre belirlenmelidir.
• Nefes alabilen yapı ürünleri tercih edilmelidir.
• Mantolama (dış cephe ısı yalıtımı) yapılmalıdır.
• Temel altı ve çatılarda ısı yalıtımı tercih edilmelidir.
• İçten dışa doğru katmanlarda önce su yalıtımı sonra ısı yalıtımı tercih edilmelidir.
• Temel altında uzman yalıtım danışmanlarınca hazırlanan şartname ve teknik yapım yöntemine göre su yalıtımı yapılmalıdır.
• Uygulama yapan ekipler; mimarlardan ve mühendislerden oluşmalıdır.
• Usta yorumları, mimar ve mühendis süzgecinden mutlaka geçirilerek uygulama yapılmalıdır.
• Rutubet olan alanlarda havalandırma, ısı yalıtımı, nefes alan sistemler ile değişiklikler ve tadilatlar yapılmalıdır.
• Tamirat veya tadilat yapılamadığı durumlarda nem alıcı cihazlar kullanılmalıdır.

Bunlar, sayabileceğimiz en genel etkenlerdir. Kesin çözüm ise yapının ehil mühendisler ve mimarlar tarafından şartlara ve koşullara uygun olarak inşa edilmesinden geçmektedir.

Temelden Gelen Rutubet Nasıl Önlenir?

Temelden gelen nem, özellikle toprağa doğrudan oturan bodrum kat yapılarda daha çok karşılaşılan bir durumdur.

Temel bohçalama dediğimiz su ve ısı yalıtım sistemleri; eksik, yetersiz, hiç yapılmamış veya yanlış ürünlerle yapılmış ise su giren binada çürüme, korozyon, deformasyon ve nem oluşumu kaçınılmazdır. Yapının yıkılmasına sebep olan en büyük sorun da tam olarak bu durumdur.

Yapılarda topraktan gelecek katı ısınmayı engellemek için ısı yalıtım levhaları kullanılmalıdır. Ayrıca su ve ısı yalıtım haricinde filtrasyon keçeli drenaj levhaları da bohçalama alanında kullanılmalı ve toprak ile yapının teması engellenmelidir. Böylece yapıya alttan veya yağmurla gelecek suyun rögara yönlendirilmesi de sağlanacaktır. Suya yön verme sanatı da dediğimiz bu yöntem ile yaşam alanlarında nemden korunulacaktır.

Bu şekilde bakmaya başladığımızda, aslında bir yapıda en çok ilgi ve alakanın gösterileceği kısım su ve ısı yalıtım sistemleridir. Gösterişli yapıları sağlam ve güvenilir kılmak için suya yön veren uzmanları sektörde daha çok görebilme umuduyla.