İçindekiler
Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB), küresel ve ulusal ölçekteki ekonomik gelişmeler ile inşaat sektörünü masaya yatırdığı İnşaat Sektörü Analizi başlıklı raporunu yayımladı.
Kapağında “Dünyada Enflasyon Büyümeyi Unutturdu Resesyon Riski Gündemde” notu taşıyan çalışma; Özet, Dünya, Türkiye, İnşaat Sektörü ve son olarak Ufuk Turu isimleriyle toplam 5 ana bölümden oluşuyor.
İlgili bölümlerdeki öne çıkan kısımlar ise şu şekilde sıralanıyor:
Borç Krizi Korkuları Gündeme Geliyor
Çalışmanın “Özet” başlıklı bölümünde, yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgınının yıkıcı etkilerinin ardından Rusya-Ukrayna savaşıyla karşı karşıya kalan dünyanın, olağanüstü bir dönemden geçtiği aktarılıyor. Bu gelişmelere paralel olarak ülkelerin de ekonomik anlamda çeşitli zorluklar ve endişeler yaşamaya başladığı belirtilen raporun ilgili kısmındaki şu ifadeler dikkat çekiyor:
“Ülkelerin dış denge ve enflasyon görünümünde bozulma, borç krizi korkularını gündeme getirmektedir. Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) tarafından 18 Mayıs 2022 tarihinde yayımlanan rapora göre küresel borç stoku, 2022’nin ilk çeyreğinde bir önceki yılın son çeyreğine kıyasla 3,3 trilyon ABD Doları artarak tarihi seviye olan 305 trilyon ABD Doları’na ulaşmıştır. Gelişmede, Çin ve ABD’nin borç stokunun sırasıyla 2,5 trilyon ABD Doları ve 1,8 trilyon ABD Doları düzeyinde yükselmesi etkili olmuştur. Bununla birlikte geçtiğimiz yılın ilk çeyreğinde %363 seviyesinde olan küresel borç stokunun GSYH’ye oranının, bu yılın aynı döneminde %348’e gerilediği açıklanmıştır. Bu düşüşün, birçok ülkede ekonomik aktivitede gözlenen güçlü toparlanmadan kaynaklandığı değerlendirilirken, önümüzdeki dönemde büyüme sancıları beklenen dünyada hükûmetlerin dış borç temini ve ödemesinde sorunlar yaşaması olası görülmektedir.”
Pek Çok Ülke, Ağır Borç Yükü ve Kur Krizi Riskleri ile Karşı Karşıya
Küresel ölçekteki ekonomik gelişmelere odaklanılan “Dünya” bölümünde ise pek çok ülkenin ağır borç yükü ve kur krizi riskleri ile karşı karşıya olduğunun altı çizilerek şöyle devam ediliyor:
“Kamudan özel kesime ve kişilere kadar borçluluğun arttığına işaret eden analistler, sorunun çözümünün ileriki yıllara ertelenmiş gözüktüğüne dikkat çekmektedir. Dünya Bankası’na göre; mali şartların beklenenden hızlı sıkılaşmasının bazı ülkeleri 1980’li yıllarda görülen türden borç krizine itebileceği ‘gerçek’ bir risk bulunmaktadır.
Ayrıca geçen dönemde Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), dünya çapında çalışanların %60’ının pandemi öncesine göre daha düşük reel gelire sahip olduğunu ortaya koymuştur. İklim krizinin de etkisiyle kıtlık ve açlığın artmakta olduğu dünyada yoksullukla mücadelede, salgının sebebiyet verdiği geriye dönüş hızlanmıştır. Dünya Ekonomik Forumu’nun açılışında konuşan IMF Başkanı Kristalina Georgieva, birçok hükümet artan geçim sıkıntısı nedeniyle zorlanan kesimlere yönelik destek paketleri açıklasa da bunların yetersiz kaldığını açıklamıştır.”
Türkiye’nin Sektör Bazında Büyüme Rakamları
Raporun “Türkiye” bölümünde ise Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) zincirlenmiş hacim endeksine göre Türkiye ekonomisinin 2022 yılının ilk çeyreğinde (Ocak-Mart) bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %7,3 büyüdüğü anımsatılıyor. Yine mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre çeyreklik büyümenin %1,2 düzeyinde gerçekleştiği belirtilen çalışmada, Türkiye’nin sektör bazında büyüme rakamları şöyle paylaşılıyor:
“Ocak-Mart 2022 döneminde hizmetler sektörü %14,9, sanayi sektörü %7,4 (imalat sanayi ise %7,6) ve tarım sektörü %0,9 büyürken; inşaat sektörü %7,2 küçülmüştür. Finans ve sigorta faaliyetlerinde yıllık bazda kaydedilen %24,2’lik artış dikkat çekmiştir. Üretim yöntemine göre büyümeye katkı incelendiğinde hizmetler ile sanayi sektörlerinin büyümeye sırasıyla 6,6 ve 1,6 puan destek verdiği görülmüştür. İnşaat sektörü ise GSYH büyümesini 0,4 puan aşağı çekmiştir.”
Yatırımlarda ve Sektördeki Daralma Derinleşti
“Yatırımlarda ve Sektördeki Daralma Derinleşti” notuyla başlayan “İnşaat Sektörü” bölümünde ise inşaat sektörünün performansı geniş bir perspektiften okurların dikkatine sunuluyor.
İlgili başlığın içerisindeki şu ifadeler dikkat çekiyor:
“İnşaat sektörü, 2021 yılının ardından bu yılın ilk çeyrek döneminde de ekonominin sergilediği yüksek büyüme performansından yararlanamamış, sektörde yatırımlardaki düşüş ve artan girdi maliyetleri sorunuyla birlikte faaliyetler yeniden durma noktasına gelmiştir. Yılın geri kalanı için enflasyonla mücadele adımları ile Rusya-Ukrayna savaşının doğrudan ve dolaylı yansımaları sektörün yurt içi ve yurt dışı projeleri üzerinde belirleyici olacaktır.
Ekonominin genelinde 200’ün üzerinde alt sektöre yarattığı taleple öne çıkan inşaat sektörü bu yılın ilk çeyreğinde %7,2 oranında küçülmüş, böylece sektörün GSYH içindeki payı %4,4 oranına kadar gerilemiştir. Bu oran, 2021 yılında %5,2 idi.”
“Sektörde diğer ana sektörlerden farklı olarak mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliğin düşük seyrettiği izlenmiştir. TÜİK’in Sektörel Güven Endeksleri arasında eşik değer (100) altında kalmaya devam eden İnşaat Sektörü Güven Endeksi, Haziran ayında da %1,7 artarak 83 olmuştur.”
Raporun tamamına ulaşmak için tıklayınız…
