İçindekiler
Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) tarafından oluşturulan GYODER Gösterge Türkiye Gayrimenkul Sektörü 2023 4. Çeyrek Raporu’nun sonuçları açıklandı. Çalışma; temel ekonomik verilerden konut satış rakamlarına, konut kredilerinden ofis ve ticari gayrimenkullere, turizm ve otelden GYF ile GYO’lara kadar pek çok başlığı ele alarak sektörün yakın dönem performansını gözler önüne serdi.
Ekonomik Gelişmeleriyle 2023 4. Çeyrek
Çalışmanın “2023 Yılı 4. Çeyrekteki Ekonomik Gelişmeler” başlıklı bölümünde; dünya ekonomisindeki aktivitenin, 2023’ün 4. çeyreğinde direncini koruduğu belirtildi. Raporda; son çeyrekte yaşanan jeopolitik gerilimlerin enerji fiyatları üzerindeki belirsizlikleri artırdığı, küresel ticarette aksamalara yol açtığı da ifade edildi.
Türkiye ekonomisinin 2023 4. çeyrek öncü verilerine göre ekonomik aktivitenin yavaşladığının vurgulandığı raporda şu tespitlere yer verildi:
- İmalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi (PMI) aralık ayında 47,4’e yükselse de son üç ayda daralma bölgesinde kalmıştır.
- 2023 3. çeyrek sonunda %61,5 olan genel tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) yıllık enflasyonu aralık ayında %64,8’e çıkmıştır. Aynı dönemde genel yurt içi üretici fiyatları endeksi (Yİ-ÜFE) yıllık enflasyonu ise %47,4’ten %44,2’ye gerilemiştir.
2023 Yılında Konut Satışı Son 8 Yılın En Düşük Seviyesinde
Raporda, konuttaki 4. çeyrek genel değerlendirmesi de yer aldı. 2023 yılının dördüncü çeyreğinde konut satışlarının, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yaklaşık %23,9 oranında gerileme kaydederek 325.852 adet olduğu belirtildi. 2023 yılı genelinde ise toplam konut satışının 1.225.926 adede ulaştığı ve son 8 yılın en düşük seviyesine gerilediğinin altı çizildi.
2023 Yılında Yabancılara Konut Satışı Hangi Seviyede Kaldı?
Yabancılara yapılan konut satışlarında ise 2023 yılında son 6 yılın en düşük satış adedine ulaşıldığı ve toplam satışlar içerisindeki payının gerileme kaydettiği aktarıldı. Söz konusu bölümün öne çıkan diğer ifadeleri ise şöyle oldu:
- Yabancılara satışlar, 2023 yılında 35.005 olarak gerçekleşmiş olup toplam satışlar içerisindeki payı %2,9 olmuştur. Bununla birlikte 4. çeyrekte, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %61,1 oranında gerileme kaydedilmiştir.
En Çok Konut Satışı Rus Vatandaşlarına Yapıldı
Ülke uyruklarına göre en yüksek konut alımı, yabancılara yapılan satışlar içerisinde %29,9 oranında paya sahip olan Rusya Federasyonu vatandaşları tarafından gerçekleştirildi. Raporda verilen bilgilere göre il bazında ise, 4. çeyrekte en yüksek satış Antalya’da oldu. Yıl genelindeki satışlarda da Antalya %36,3 ile birinci sırada yer alırken, ikinci sırada %32,1 pay ile İstanbul, üçüncü sırada ise %8,6 pay ile Mersin yer aldı.
Konut Fiyatlarındaki Yıllık Artış Oranı Yüzde 82,8’e Geriledi
Konut fiyatları, Eylül 2022’de yıllık bazda en yüksek artış oranı olan %189,1’e ulaşılmasının ardından on dört ay üst üste düşüş kaydederek %82,8’e geriledi. Raporda konuya ilişkin şu ifadeler kullanıldı:
- Reel artış 2022 yılı kasım ayında %48,9 seviyesinde iken 2023 yılında reel artış %12,8 olmuştur. Yeni konut fiyatlarında da mevcut konut fiyatlarıyla benzer bir tablo görülmekte olup kasım ayı itibarıyla yıllık bazda nominal %88,4, reel olarak ise %16,3 oranında artış gerçekleşmiştir.
Çalışmada rakamsal verilerle desteklenen ifadelere göre, Kasım 2023 itibarıyla; Türkiye geneli, İstanbul, İzmir ve Ankara’da konut birim fiyatları şöyle sıralandı:
- Türkiye genelinde konut birim fiyatları 30.319 TL/m²
- İstanbul’da 44.533 TL / metrekare
- İzmir’de 35.465 TL / metrekare
- Ankara’da 23.292 TL / metrekare
GYF Pazar Büyüklüğü Son Bir Yılda Yüzde 121,7 Büyüdü
Gayrimenkul Yatırım Fonu (GYF) büyüklüğünün bir önceki çeyrek döneme göre %56,5 artış göstererek 75.8 milyar TL seviyesine ulaştığı bilgisinin verildiği raporda; GYF pazar büyüklüğünün son bir yıllık periyotta %121,7 büyüme gerçekleştirerek 34,2 milyar TL seviyesinden 75,8 milyar TL büyüklüğüne ulaştığı ifade edildi.
GYO’ların Toplam Piyasa Değeri 343 Milyar TL’ye Ulaştı
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (GYO) endeksi 2023 yılını, %17’lik bir getiriyle enflasyon artışının gerisinde, 2.449 puandan kapattı. Raporun ilgili bölümünde şu açıklama yapıldı:
- BIST 100 endeksinin 2023 yıllık getirisi ise %35 oldu. 2022 yılında 245 milyar TL olan GYO’ların toplam piyasa değeri, son çeyrekteki küçülmeye rağmen 343 milyar TL’ye ulaştı. Ancak döviz kurlarındaki aşırı yükseliş sebebiyle 2022 yılında 13,1 milyar USD olan toplam büyüklük 2023 yılında yeni kurulan GYO’lara rağmen 11,7 milyar USD olarak hesaplandı.
Raporun tamamını PDF olarak inceleyin.
