İçindekiler
Alışılagelmiş yatırım araçlarına nazaran farklı bir alternatif olan gayrimenkul yatırım fonları (GYF), finans ve gayrimenkul sektörlerinden elde edilen kazanımları yatırımcılarına sunmasıyla öne çıkıyor. Profesyonellerin yönetiminde bulunan bu fonlar, yatırımcısına sağladığı kazançtan dolayı gün geçtikçe daha çok araştırmaya konu oluyor.
Gayrimenkul Yatırım Fonu (GYF) Nedir?
Resmî ifadelere bakacak olursak Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) GYF’yi şöyle tanımlıyor:
Gayrimenkul Yatırım Fonu, nitelikli yatırımcılardan katılma payları karşılığında toplanan paralarla, pay sahipleri hesabına inançlı mülkiyet esaslarına göre Sermaye Piyasası Kurulu (Kurul) tarafından belirlenmiş varlık ve işlemlerden oluşan portföyü işletmek amacıyla portföy yönetim şirketleri ve gayrimenkul portföy yönetim şirketleri tarafından süreli veya süresiz olarak kurulan ve tüzel kişiliği bulunmayan mal varlığıdır.
Gayrimenkul Yatırım Fonu (GYF) Avantajları Nelerdir?
GYF yatırımcıları, gayrimenkulün kira gelirinden ve değer artışından pay almaktadır. Yatırımcının birikimini doğru yere aktarmasını hedefleyen fon yöneticilerinin sorumluluğunda ilerleyen GYF süreçlerinde kişiler, uzman kadroların tecrübelerinden yararlanabilmektedir. Tüm bunların yanı sıra GYF’ler, ülkelere yabancı yatırım çekebilmesi yönüyle de öne çıkmakta ve adından sıklıkla söz ettirmektedir.
Gayrimenkul Yatırım Fonu (GYF) Nasıl Kurulur?
GYF kurmak isteyen şirketlerin, SPK’nin belirttiği belgeleri eksiksiz doldurarak Kurul’a başvurması gerekmektedir. İlgili belgeler; başvuru dilekçesi, kuruluş başvuru formu ve yatırım fonu standart iç tüzük metni şeklindedir.
Bahse konu belgelerin tamamına ulaşmak için tıklayın.
Portföy yönetim şirketleri ve gayrimenkul portföy yönetim şirketleri tarafından kurulabilen GYF’lerin portföylerinde bulunan varlıkların yönetiminde bazı kısıtlamalar bulunmaktadır. Bu kısıtlamalar, SPK’nin resmî internet sitesinde şu şekilde belirtilmektedir:
a) Fon toplam değerinin en az %80’inin gayrimenkul yatırımlarından oluşması zorunludur. Bu oranın hesaplanmasında; gayrimenkul yatırım ortaklıklarınca ihraç edilen sermaye piyasası araçları, tabi oldukları mevzuat hükümlerine göre hazırlanan finansal tablolarında yer alan aktif toplamının devamlı olarak en az %75’i gayrimenkul yatırımlarından oluşan anonim ortaklıkların payları, gayrimenkul sertifikaları ve diğer gayrimenkul yatırım fonlarının katılma payları da dikkate alınır. Şu kadar ki tabi oldukları mevzuat hükümlerine göre hazırlanan finansal tablolarında yer alan aktif toplamının devamlı olarak en az %75’i gayrimenkul yatırımlarından oluşan anonim ortaklıkların paylarına, fon toplam değerinin en fazla %20’si oranında yatırım yapılabilir.
b) Tek başına fon toplam değerinin %20’sini aşan gayrimenkul yatırımlarının toplamı, fon toplam değerinin %60’ını aşamaz. Yalnızca belirli bir gayrimenkule yatırım yapacak ya da belirli bir sektörde faaliyet gösterecek fonlar için bu sınırlama uygulanmaz.
c) Üzerinde ipotek bulunan veya gayrimenkulün değerini etkileyecek nitelikte herhangi bir takyidat şerhi olan bina, arsa, arazi ve buna benzer nitelikteki gayrimenkuller ve gayrimenkule dayalı haklar gayrimenkuller ile gayrimenkule dayalı hakların değeri fon toplam değerinin %30’unu aşamaz.
Gayrimenkul Yatırım Fonu (GYF) Katılma Payı Nedir, Nasıl Alınır?
Kısaca GYF katılma payı, yatırımcıların fona ortaklık oranının bir göstergesidir ve yatırımcılar, dâhil oldukları fondan bu orana göre kazanç elde etmektedir. Katılım paylarının alım – satım işlemleri, gün içerisinde belirli saatlerde; fon kurucusunun kendisi veya aracılık sözleşmesi bulunan yatırım kuruluşları ile Türkiye Elektronik Fon Alım Satım Platformu (TEFAS) aracılığıyla gerçekleştirilebilmektedir.
2022’de Türkiye’deki Gayrimenkul Yatırım Fonları
Gayrimenkul Yatırımcıları Derneğinin (GYODER) “GYODER Gösterge Türkiye Gayrimenkul Sektörü 2022-1. Çeyrek Raporu”na göre Türkiye’deki GYF pazar büyüklüğü, bir önceki çeyrek döneme göre %23,5 artış göstererek 2022 yılı ilk çeyreği itibarıyla 16 milyar TL seviyesinin üzerine yükselmiştir.
Yine söz konusu rapora göre ihraç dönemi devam eden ve ilk defa yatırım almış olan fonlar dâhil toplam 84 gayrimenkul fonu yatırım almıştır. SPK‘den izin alınmış fon sayısı ise toplam 93 adettir. Borsa İstanbul Nitelikli Yatırımcı İşlem Pazarı’nda da 7 adet gayrimenkul yatırım fonu işlem görmektedir.