İçindekiler
Kentsel dönüşüm; yaşanabilirlik standartlarını yükseltmek, çevresel sürdürülebilirliği arttırmak ve şehirleri daha güvenli hâle getirmek amacıyla gerçekleştirilen bir dizi projeyi içerir. Gelişen teknoloji ve artan nüfusla birlikte, projeler gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Kentsel dönüşüme teşvik etmek amaçlı ise krediler ve faiz destekleri sunulmaktadır.
Bu yazımızda, kentsel dönüşüm kredisi almak isteyenler için 2024 yılında dikkat edilmesi gereken önemli noktalara değineceğiz.
Kentsel Dönüşüm Kredisi Nedir?
“6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun” kapsamındaki krediler, afet riski altındaki yapıların dönüştürülmesini amaçlamaktadır. Söz konusu kanun çerçevesinde kentsel dönüşüm kredisi kullanacak hak sahiplerine, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından faiz desteği sağlanmaktadır.
Kentsel Dönüşüm Kredisinden Kimler Yararlanabilir?
- Konutlarını sıfırdan inşa etmek isteyenler
- Riskli yapılarda en az bir yıl oturan kiracılar
- Konutu riskli alan veya riskli yapı olarak tespit edilen ve farklı bir konut almak isteyen malikler.
Bu noktada riskli alan ve riskli yapı kavramlarını detaylandıralım:
Riskli Alan Nedir?
Riskli alan; zemin yapısı, üzerindeki yapılaşmayla uygun olmayan bölgelerdir. Bahsi geçen alanlar, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile AFAD’ın ortak görüşüyle belirlenir.
Riskli Yapı Nedir?
Riskli yapı; kullanım ömrünü tamamlamış, yıkılma ve ağır hasar görme olasılığı yüksek olan yapıları ifade eder. Söz konusu yapılar, riskli alan içinde veya dışında konumlanabilir.
Kentsel Dönüşüm Kredisi Nasıl Alınır?
Riskli yapı olarak tespit edilen binanın tahliyesinin ardından, bir yıl içinde bankaya kredi başvurusu yapılmalıdır. Banka başvuruyu değerlendirir ve kredi onayı verirse, başvuru sahibinin bilgilerini Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ileterek faiz desteği onayı talep eder. Bakanlık tarafından onay verildikten sonra da kredi kullanılmaya başlanabilir.
Kentsel Dönüşümde Ne Kadar Kredi Veriliyor?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı, maliklere yönelik kredi kapsamında kişi başı 1 milyon 250 bin liraya kadar kredi imkânı sunmaktadır. Kredi maliyetinin 840 baz puana kadarlık kısmı da Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından karşılanmaktadır.
Kentsel Dönüşüm Kredi Hesaplaması
Kentsel dönüşüm için; güçlendirme, konut yapım, konut edinme, iş yeri yapım ve iş yeri edinme gibi krediler belli limitler dahilinde kullanılabilmektedir.
Kentsel dönüşüm kredisinde, faiz oranı yüzde 1,49 olarak uygulanmaktadır. Sağlanan devlet desteğiyle hak sahiplerinin ödeyeceği faiz oranı daha düşüktür. Tüm bu durumlar çerçevesinde, 10 yıl vadeyle sunulacak konut yapım kredilerinde ilk konut için hak sahibinin ödeyeceği faiz oranı yüzde 0,79’dur. Devlet katkısı oranı ise yüzde 0,70 olarak belirtilmiştir. Daha sonraki konutlar için, en fazla 3 milyon liraya kadar olan hak sahibinin ödeyeceği faiz oranı da yüzde 0,89’dur. Devlet katkısı ise yüzde 0,60 bandındadır.
800 bin liraya kadar 7 yıl vadeyle sunulacak iş yeri yapım ve 350 bin liraya kadar olan edinme kredilerinde de hak sahibinin ödeyeceği faiz tutarı yüzde 1,09’dur. Devlet katkısı ise yüzde 0,40 seviyesindedir.
Öte yandan güçlendirme kredisi de kullanılabilmektedir. 320 bin liraya kadar olan kredilerde hak sahiplerince ödenecek faiz oranı yüzde 0,99’dur. Bu kredimim devlet katkısı oranı da yüzde 0,40’tır.
Kentsel dönüşüm kredisi faiz desteğini aşağıdaki tabloda daha detaylı inceleyebilirsiniz:
Kentsel Dönüşüm Kredisi İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Kentsel dönüşüm kredisini kullanmak gerekli olan belgeler aşağıdaki gibidir:
- Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ya da Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Müdürlüğünün vereceği riskli bina tespit raporu inceleme formu,
- Müteahhit firma ile hak sahipleri tarafından imzalanan inşaat yapım sözleşmesi,
- Kat irtifakı, kentsel dönüşüm sonrasındaki çıkmış yeni tapu,
- Yapı ruhsatı ve tapu belgesi (varsa),
- Riskli yapının boşaltıldığını ispatlayacak taahhütname,
- Hak sahiplerinin yeni adresini belirtecek olan adrese dayalı nüfus kayıt örneği,
- Meslek odasından iş yerinin kapanışını gösteren yazı,
- İş yeri sahibinin iş yerini işlettiğini gösteren vergi levhası.
