İçindekiler
Akıllı şehir, şehircilik alanındaki sorunları çözmek ve potansiyelleri değerlendirmek için geliştirilmiş kapsamlı bir yaklaşım olsa da bu yaklaşımın geliştirilmesi için önemli ölçüde yenilik ve teknoloji yatırımı gerekmektedir. Söz konusu gereklilikten hareketle akıllı şehir stratejilerinin uygulamasında karşılaşılan en önemli zorluklardan biri de finansman teminidir.
Belediyeler Akıllı Şehirler İçin Yeterince Öz Kaynak Ayıramıyor
Pek çok yerel yönetimin, ekonomik krizler ve pandemi nedeniyle kaynakları ciddi ölçüde azalmıştır. Böyle bir gündem ışığında belediyeler, günümüzde akıllı şehirlerin gerektirdiği yüksek ilk kurulum maliyetlerine yeterince öz kaynak ayıramamaktadır. Ayrıca finansmana erişim maliyetlerinin yükselmesi de bu finansmana erişebilen şehirlerin sayısını kısıtlamaktadır.
Akıllı Şehirlere Geçiş Maliyeti Sadece Kamu Kaynakları ile Karşılanamaz
Akıllı şehirlere geçiş için gerekli olan maliyetin büyüklüğü düşünüldüğünde, bunun sadece kamu kaynakları ile karşılanmasının mümkün olmadığı görülmektedir. Diğer yandan akıllı şehir pazarının giderek büyümesi ve teknolojik gelişmelere bağlı olarak ortaya çıkardığı potansiyelin artması, alternatif finansman kaynaklarını gündeme getirmektedir. Bu bağlamda akıllı şehirlerin finansmanında yeni ve yenilikçi iş modelleri ile finansman alternatifleri geliştirilmeye devam etmektedir. Yerel yönetimlerin ve ulusal hükûmetlerin de bu alternatifler içerisinden kendi şehirlerinin özelliklerine ve akıllı şehir stratejilerine en uygun olan finansman yaklaşımını tercih etmesi gerekmektedir.
Türkiye’de Akıllı Şehirlere Dönüşüme Duyulan İhtiyaç
Türkiye, artan kent nüfusu nedeniyle kentleşmenin getirdiği sorunlarla karşı karşıyadır. Özellikle büyük kentlerdeki hızlı nüfus artışı pek çok problemi de beraberinde getirmektedir. Bu sorunlar kentlerdeki ekonomik ve sosyal hayatı olumsuz yönde etkilediği gibi kent sakinlerinin yaşam kalitesini düşürmekte ve kentlerin marka değeri ile rekabet gücünü azaltmaktadır. Söz konusu problemlerin çözümünde yeni ve yenilikçi teknoloji kullanımında ise görece genç nüfus yapısı ve bölgenin yaşadığı teknolojik dönüşüm önemli bir potansiyel barındırmaktadır. Bu potansiyelin hayata geçirilmesi için en önemli araçlardan biri de akıllı şehir uygulamalarıdır.
Kentsel Dönüşüm Akıllı Şehirler İçin Bir Fırsat
Türkiye’de ayrıca kentsel dönüşüm politikaları kapsamında kentlerin, özellikle şehir merkezlerinin yeniden yapılanıyor olması; zamanlama olarak akıllı şehirler alanında yatırımların yapılması ve teknoloji gelişiminin teşvik edilmesi için fırsatlar sunmaktadır. Türkiye’de akıllı şehirlere yönelik eğilimin en üst ölçekli politika belgelerinde yer almaya başlaması memnuniyet verici olmakla beraber bunların uygulamasının izlenmesi ve takip edilmesi gerekmektedir. Her ne kadar politika belgelerinde bu konunun önemi ve alınacak tedbirler sıralanmış ve kamu destekleri ile bu alandaki girişimlere katkı sağlanıyor olsa da bunlar akıllı şehir ekosisteminin yaygınlaşması ve yerli üretimin oluşması için tek başına yeterli değildir.
Ülkemizde akıllı şehirler yaklaşımının sunduğu potansiyellerin kullanılması için yerel yönetimlerin izlemesi gereken stratejik yol haritası 9 başlık altında özetlenebilir. Yazımın ikinci bölümünde akıllı şehirlerin finansmanı için yerel yönetimlere yol haritası olabilecek bu 9 öneriyi paylaşacağım.