İçindekiler
Mimar Firuzan Baytop’un kaleminden Yem Yayınları bünyesinde yayımlanan Şantiye Yönetimi isimli kitap, henüz eğitimini yeni tamamlamış genç mimarlar / mühendisler başta olmak üzere bu alanda kendisini geliştirmek isteyen herkese çok değerli bilgiler sunuyor.
Şantiye Apayrı Bir Dünyadır
Tanıtım yazısına, “Şantiye apayrı bir dünyadır.” ifadeleriyle başlanan eserin ilgili kısmı şöyle devam ediyor:
Orada gerekli uygulama bilgilerini, sizden beklenenleri ve şantiyelerde olabilecekleri, hiçbir okul gerçek anlamda öğretemez.
Şantiyelerde uygulamalardan çok daha önemli bir şey daha vardır: Şantiye yönetimi. Bir kişi uygulama esaslarını ne kadar iyi bilirse bilsin ne kadar deneyimli olursa olsun şantiye yönetimi; üstlenmesi zor bir ilişkiler yumağıdır. Ne yazık ki bunlar da okullarda öğretilmez, uygulamalarda olduğu gibi öğrenilmesi için süre de verilmez. (…)
Şantiye Yönetimi, başarılı bir şantiye yönetmenin esaslarını; yerinin seçilmesinden şantiyeye malzeme, ekipman, işçi, taşeron vb. sağlanmasına; ihale, sözleşme, hak ediş yapma yöntemlerinden personel, yüklenici, kontrol, yerel yöneticiler vb. ile iyi ilişkiler kurma ve sürdürme yollarına kadar geniş bir perspektifte anlatıyor.
Neyi Nasıl Yapacağını Gerçekten Öğrendin mi?
Toplam 112 sayfa uzunluğunda kaleme alınan eser, genç mimarlara / mühendislere hitaben şu ifadelerle başlıyor:
Genç arkadaşım;
İşte okulunu bitirdin, mimar / mühendis oldun, elinde kapı gibi diploman var. Artık her türlü inşaatı yapmaya yetkilisin. Ancak neyi nasıl yapacağını gerçekten öğrendin mi? Okulda öğretilenler bir şantiyeyi yönetmene yeterli mi? Senden beklenenler nelerdir biliyor musun?
Şantiyelerdeki Malzeme Zayiatının 3 Ana Nedeni
Şantiyenin Kuruluş ve İşleyişi, Beklentiler, İlişkiler, Uyarılar/Öğütler ile Kapanış olmak üzere beş ana kısımdan oluşan Şantiye Yönetimi adlı eserin ilk bölümünde; şantiyelerdeki malzeme zayiatı üç ana kalemde toplanıyor. Bu kalemler şöyle sıralanıyor:
- Teslim alma, depolama ve korumada (hırsızlık dahil) özensizlik,
- Kullanmada israf,
- Hatalı imalat kayıpları.
Sözleşmeler, Anlaşmazlıklar
Kitabın Uyarılar/Öğütler başlıklı dördüncü bölümünde yazar Baytop, “Ufak olsun, büyük olsun bir inşaat, yapanla yaptıran arasında mutlaka yazılı bir sözleşme gerektirir.” ifadeleriyle sözleşmelerin önemine dikkat çekiyor.
Yazar, ilgili kısma şu ifadelerle devam ediyor:
Bir sözleşmenin geçerli ve ömürlü olabilmesi gerçekçi, mantıklı, adil ve yasalara uygun olmasına; açık, çelişkisiz, eksiksiz ve yanlışsız yazılmasına bağlıdır. Sözleşme taslağı imzadan önce (mümkünse), o konuda uzman bir hukukçu tarafından incelenmelidir. Ancak her ne kadar iyi niyetle hazırlanmış olursa olsun (sözleşme taslağını hazırlayanlar çoğunlukla kendi tarafına yontar, kötü kötü niyetli olanları da vardır) bu sözleşmeye, inşaat süresince karşılaşılabileceklerin tümünü, önceden kestirip yazmanın olanağı yoktur. Sonuçta mutlaka -küçük de olsa- bazı anlaşmazlıklar ortaya çıkacaktır. Önemli olan bunların, taraflardan herhangi birinin zararına neden olmayacak bir adalet duygusu içinde, hukuka uygun ve uygarca çözülmesidir.
Şantiyenin Kapatılması
Tüm bunların yanı sıra kitabın son bölümünde Baytop, “Görevini tamamlayan bir şantiyenin işlerin bitirilmesi sonucu kapatılışı, açılışı (kuruluşu) kadar önemli bir olaydır. Ona göre de özenle planlanmalıdır. Öyle ya, siz bir taraftan kadroyu tasfiye ederken öte yandan son işleri tamamlayıp işi geçici kabule hazırlanacaksınız. Şantiyenizi dolaylı (endirekt) giderlerden kurtarabilmek için bir an önce tasfiyeniz şarttır. Ancak bu iş kademeli olur.” ifadeleriyle şantiyenin kapanış sürecinin önemini aktarıyor.
