İçindekiler
Cushman & Wakefield, Türkiye Gayrimenkul Pazarı Görünümü Yarıyıl 2022 raporunu kamuoyuyla paylaştı.
Ekonomik Görünüm, Ofis Pazarına Bakış, Perakende Pazarına Bakış, Sanayi ve Lojistik, Pazarlarına Bakış, Konut Pazarına Bakış ve Otel Pazarına Bakış olmak üzere toplam 6 bölümden oluşan rapor; Türk ekonomisinin 2022 yarıyıl performansını mercek altına alıyor.
Ekonomik Görünüm
“Artan enerji ve emtia fiyatları enflasyon baskısını arttırmaya devam ediyor” notuyla başlayan Ekonomik Görünüm bölümünün devamında, “Ukrayna-Rusya savaşında 5. ayın geride kalması, pandeminin piyasalar üzerindeki olumsuz etkisinin devam etmesi ve tedarik zincirinde yaşanan kırılmalar ile artan gıda ve enerji fiyatlarının yol açtığı yüksek enflasyon, tüm dünya ekonomisi üzerinde etkisini göstermektedir.” ifadeleri kullanılıyor.
Tüketici fiyatlarında yaşanan artışın devam etmesi endişesiyle beraber FED başta olmak üzere birçok ülkenin politika faizi artışı kararı aldığı belirtilen çalışmada; savaşın etkisinin Avrupa resesyon (ekonomik durgunluk) endişesini arttırdığının, bu nedenle de euroda değer kaybı yaşandığının altı çiziliyor.
İlgili kısmın devamında Türkiye ile ilgili de şu ifadeler kullanılıyor:
“Türkiye ise TCMB’nin politika faiz oranını Temmuz ayında yedinci kez %14 açıklayarak sabit tutmuştur. Dolar kuru ise yılın ilk yarısında yükselme eğilimini devam ettirmiştir ve mevcut ekonomik konjonktür içerisinde bu eğilimin 2022 yılı içerisinde devam edeceği öngörülmektedir.”
Ofis Pazarına Bakış
2022 yılının başlaması ile etkisini gittikçe kaybeden pandemiye rağmen hibrit çalışma modelinin tercih edildiği belirtilen Ofis Pazarına Bakış bölümünün devamında, şu ifadeler yer alıyor:
“Bu bağlamda, ofis mekanlarında nicelikten çok nitelik ön plana çıkarak üretkenliği teşvik eden, inovasyon, sosyalleşme, iş birliğini ve şirket kültürünün gelişmesini sağlayarak çalışanları en doğru mekânda bir araya getirme çabaları etkin alan kullanımı sunan ofislere olan yüksek talep; sürekliliğini korumaktadır.
Artan enflasyon neticesinde mal sahiplerinin kiracılar üzerindeki baskısı artmış ve genel olarak MİA ve diğer bölgelerde TL bazında birincil kiralarda ciddi artış kaydedilmiştir. Bunun yanı sıra, ikincil konumlardaki ofis pazarında dolar bazında düşük kalan kiraların yükseldiği gözlemlenmiştir.”
Raporun devamındaki bölümlerden öne çıkan ifadeler şöyle sıralanıyor:
Perakende Pazarına Bakış
2022 yılının ilk yarısında yeni mağaza açılışlarının ivme kazandığı gözlemlenmiştir. Ayrıca, şubat ayında başlayan savaşla birlikte Rusya ve Ukrayna menşeli markaların ve yatırımcıların Türkiye’ye olan ilgisinin gün geçtikçe arttığı gözlemlenmektedir.
Yılın ilk çeyreğinde açılışı gerçekleşen bir alışveriş merkezi olmazken; ikinci çeyreğinde Isparta Meydan AVM ile pazara 60.250 m²’lik yeni arz girişi gerçekleşmiştir. Böylece toplam arz, 440 adet AVM ile 13,8 milyon m² kaydedilmiştir. Ek olarak Levent’te yer alan Metrocity AVM, Premium Outlet Center’a dönüşeceğini açıkladı.
Sanayi ve Lojistik Pazarlarına Bakış
Yükselen enflasyon ile beraber üreticilerin depolama ihtiyacının artmasıyla lojistik depolara olan talep, ivme kazanmıştır. Bunun yanı sıra artan inşaat maliyetleri ile beraber birincil kiraların giderek yükselmesi, kullanıcıları önceden sözleşme süreçlerini tamamlamaya itmektedir. Ayrıca geçen çeyreğe oranla bu çeyrekte de birincil kiralarda %20 artış kaydedilmiştir. Bu bağlamda arz sıkıntısı ve giderek artan talep karşısında kısa-orta vadede birincil kiraların artması öngörülmektedir.
Konut Pazarına Bakış
2022’nin ilk yarısında devam eden Rusya-Ukrayna savaşının etkileri Türkiye’de konut arzında kıtlık yaratırken, kur dalgalanmaları ile birlikte yüksek inşaat maliyetleri de konut satışlarında etkisini hissettirmiştir. Türkiye konut satışları 2022’nin ilk yarısında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %31,4’lük artışla 726 bin 398 adet olarak gerçekleşmiş ve böylece tüm zamanların en yüksek yarıyıl satış oranı kaydedilmiştir. Ayrıca, konut kredi faizlerinde yapılan indirimler doğrultusunda ipotekli satışlar bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %63,50 oranında artarak 170.317 olarak gerçekleşmiştir. Yabancılara yapılan satış ise bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %72,7 artarak 35 bin 383 olup İstanbul, toplam konut satışlarında olduğu gibi bu başlıkta da ilk sırada yerini almıştır.”
Otel Pazarına Bakış
2022 yılının ilk yarısında Türkiye otel dolulukları, bir önceki yılın aynı dönemine oranla %71 artarak %62 kaydedilirken; İstanbul’da %95 artarak %69 olarak kaydedilmiştir. Ortalama günlük satılan oda bedeli ise artış göstererek 2022 yılının ilk 6 ayında Türkiye’de ve İstanbul’da sırasıyla €93 ve €113 olarak gerçekleşmiştir. Avrupa’da ise 2022 yılının ilk 6 ayında ortalama doluluk oranı %58,3 ile Türkiye ortalamasının gerisinde kalmıştır. Avrupa’da ortalama günlük satılan oda bedeli ise €121 olarak gerçekleşmiş ve Türkiye, aynı dönemde kaydedilen oda fiyatı ile Avrupa’nın gerisinde kalmıştır.
Raporun tamamını incelemek için tıklayınız…