Sektörün Emsal'i
Etkinlikler
EMSAL.COM
  • Gündem
  • Sektör
  • Mevzuat
  • Analiz
  • İnovasyon
  • Sürdürülebilirlik
  • Söyleşi
  • Yazarlar
No Result
Tüm Sonuçları Göster
  • Gündem
  • Sektör
  • Mevzuat
  • Analiz
  • İnovasyon
  • Sürdürülebilirlik
  • Söyleşi
  • Yazarlar
No Result
Tüm Sonuçları Göster
EMSAL.COM

Ana Sayfa » Üst Hakkı Vergilendirmesinde Merak Edilenler

Üst Hakkı Vergilendirmesinde Merak Edilenler

Üst hakkının vergilendirilmesi, karışık mevzuat nedeniyle çeşitli tereddütler yaratmaktadır. Söz konusu tereddütlerin giderilmesi için üst hakkına, vergi ve muhasebe açısından açıklık getirilmelidir.

İbrahim İsmailoğulları İbrahim İsmailoğulları
29 Kasım 2022
Etiketler: Mevzuat, Vergi
Okuma Süresi:3 dakika
A A
Üst Hakkı Vergilendirmesinde Merak Edilenler
PaylaşPaylaşPaylaşPaylaşPaylaş

İçindekiler

  • Üst Hakkını Veren Açısından Vergileme
  • Gayrimenkul Sermaye İradı
  • Taşınmaz Gerçek Kişiye Ait Ticari İşletme Aktifinde Kayıtlıysa Ticari Kazanç Olarak Vergilendirilir
  • Kurumlar Vergisi Bakımından
  • Katma Değer Vergisi Bakımından
  • Üst Hakkını Alan Açısından Vergileme

Bir önceki yazımda üst hakkının kavramsal çerçevesini çizmeye çalışmış ve sağladığı olanakları mercek altına almıştım. Bu yazımda ise üst hakkı vergilendirmesi ile ilgili tereddüt yaşanan konulara değineceğim.

Kısaca hatırlayacak olursak üst hakkı, sahibine başkasına ait taşınmaz üzerindeki yapının maliki olma yetkisi veren bir irtifak hakkı olarak tanımlanabilir.

İlginizi Çekebilir

Komşular Arası Sorunlarda Arabuluculuk Nasıl Olur?

Rezerv Yapı Alanlarında Mevzuat, Süreç ve Teklif Dosyası Hazırlığı

Üst hakkının vergilendirilmesi, karışık mevzuat nedeniyle çeşitli tereddütler yaratmaktadır. Söz konusu tereddütlerin giderilmesi için üst hakkına, vergi ve muhasebe açısından açıklık getirilmelidir.

Konuyu hem üst hakkını veren hem de alan açısından masaya yatırarak bu alandaki soru işaretlerini gidermeye çalışacağız.

Üst Hakkını Veren Açısından Vergileme

Duruma göre üst hakkı; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nda sayılan 7 gelir unsurundan gayrimenkul sermaye iradı ile ticari kazancın konusuna girmektedir.

Gayrimenkul Sermaye İradı

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 70. maddesinde yazılı olan mal ve hakların; “sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratlar gayrimenkul sermaye iradıdır.” hükmüne yer verilmiştir.

Mali idare; çeşitli zamanlarda verdiği özelgelerde arsa ve arazi üzerine üçüncü kişi lehine üst hakkı tesis ettirilmesi işlemini kiralama olarak kabul etmiştir. Ardından üst hakkı tesisi karşılığında yapılan ödemelerin, gayrimenkul sermaye iradı olarak dikkate alınması gerektiğine hükmetmiştir.

Kiralanan taşınmaz gerçek kişi üzerine kayıtlı ise yani bir ticari organizasyon içerisine dâhil değilse, yalnız başına gayrimenkul sermaye iradı şeklinde gelir vergisine tabi olacaktır.

Taşınmaz Gerçek Kişiye Ait Ticari İşletme Aktifinde Kayıtlıysa Ticari Kazanç Olarak Vergilendirilir

Gelir Vergisi Kanunu’nun 37. maddesinde; “Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır.” şeklinde düzenleme yapılmıştır. Üst hakkına konu olan taşınmazın bir gerçek kişiye ait ticari işletme aktifinde kayıtlı olması hâlinde bu taşınmazın kiralanmasından elde edilen kazanç, ticari kazanç hükümlerine göre vergilendirilmektedir. Vergi yükümlüsünün kiracıdan aldığı bedel her ne adla olursa olsun ticari kazançtır.

Kurumlar Vergisi Bakımından

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 1’inci maddesinde kurumlar vergisinin konusu genel olarak “kurum kazancı” olarak belirlenmiştir. Kurumlar vergisi mükellefleri bir hesap dönemi içinde elde etmiş oldukları kurum kazancı üzerinden kurumlar vergisi ödemekle yükümlüdürler.

Üst hakkına konu olan taşınmaz, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 2. maddesinde tanımlanan kurumlar vergisi mükelleflerinin aktifinde kayıtlı olabilir (anonim şirketler, limited şirketler, kooperatifler gibi).

Söz konusu hakkın bahsi geçen kurumların aktifine dâhil olması hâlinde bu taşınmazların kiralanmasından elde edilen kazançlar, kurum kazançlarıdır.

Katma Değer Vergisi Bakımından

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 2. maddesine göre teslim, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya onun adına hareket edenlerce alıcıya veya onun adına hareket edenlere devredilmesidir.

Üst hakkında da teslim olayı bulunduğu için katma değer vergisine tabi olması gerekmektedir. Üst hakkı tesisi, içeriğinde “teslim” fiilini taşımakta olduğu için “hizmet” kavramına girmektedir ve katma değer vergisine tabi olacaktır (Katma Değer Vergisi Kanunu madde 2).

Üst Hakkı Vergilendirmesinde Merak Edilenler

Üst Hakkını Alan Açısından Vergileme

Üst hakkı sahibi (kullanma hakkını devralan kişi), vergisel açıdan bu hakkı ekonomik değerleri arasına kira gideri bedeli olarak alabilecektir. Eğer kiralanan taşınmaza her yıl için kira ödenecekse kira, ilgili dönemde gider yazılacaktır. Taşınmaz üzerine üst hakkı hasebiyle yapılan taşınmaz da maliyet değeriyle aktifleşecektir.

Bu arada yeni yapılan taşınmaz, eğer bir seneden daha fazla kullanılacak ise o zaman her yıl için amortismana tabi tutulacak ve ayrılan amortisman da gider yazılacaktır (Vergi Usul Kanunu madde 315).

Vergi planlaması nedeniyle şahıs işletmeleri ve kurumlar, faaliyet alanlarına giren birtakım işlemler için üst hakkından yararlanabilirler. Ancak üst hakkından faydalanan işletmeler, bu alanda vergisel açıdan net bir düzenleme bulunmadığından çeşitli tereddütler yaşamaktadırlar. Tam da bu noktadan hareketle konuyla ilgili soru işaretlerini ve tereddütleri gidermek için metnimizde bu başlığı mali mevzuat ile idarenin çeşitli zamanlarda verdiği özelgeler ışığında ele aldık…

PaylaşGönderPaylaşTweetPaylaş
Önceki

Olağanüstü Kat Malikleri Kurulu Toplantısı

Sonraki

Hedef “Depremsel Dönüşüm” Olmalı!

Sonraki
Hedef "Depremsel Dönüşüm" Olmalı!

Hedef "Depremsel Dönüşüm" Olmalı!

BU HAFTA EN ÇOK OKUNANLAR

Hangi Masraf Ev Sahibine, Hangisi Kiracıya?
Mevzuat

Hangi Masraf Ev Sahibine, Hangisi Kiracıya?

Pelin Şenol Baruh
25 Ocak 2023

Kiracılar ile ev sahipleri arasında mülke yapılan masrafların paylaşımı konusunda anlaşmazlıklar yaşanabilmektedir. Ev sahibi neleri karşılar, zorunlu giderler kiradan düşer...

Devamını Oku
Tarlaya İmar İzni Nasıl ve Nereden Alınır?

Tarlaya İmar İzni Nasıl ve Nereden Alınır?

24 Temmuz 2023
Kentsel Dönüşümde Yapım Yardımı ve Hibe Şartları

Kentsel Dönüşümde Yapım Yardımı ve Hibe Şartları

19 Aralık 2024
Köy Yerleşik Alanı Dışında Yapılaşma

Köy Yerleşik Alanı Dışında Yapılaşma

18 Ekim 2023
Apartmanlarda Uyulması Gereken Kurallar

Apartmanlarda Uyulması Gereken Kurallar

13 Ekim 2022

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Sektör

Gayrimenkulde Yükselen Değer: Lojistik Depolar

21 Aralık 2023
İnovasyon

Geleceğin Mesleği: Metaverse Mimarlığı

10 Mart 2023
Mevzuat

Apartmanlarda Uyulması Gereken Kurallar

13 Ekim 2022
Sürdürülebilirlik

Kalkınmakta Olan Ülkelerde Krizler Fırsata Çevrilebilir mi?

19 Temmuz 2024
EMSAL.COM

Emsal.com, Türkiye ekonomisinin itici güçlerinden gayrimenkul sektörüne ışık tutmak amacıyla kurulmuştur.
 
Sektörün önemli konu başlıklarına dair farkındalığı hem üretici hem de tüketici açısından artırmak adına uzman kalemlerin görüşlerine yer verilen bu platformda, söz konusu alan; geniş bir perspektiften mercek altına alınmaktadır.
 
Emsal.com;

  • Uzman görüşlere ev sahipliği yapar,
  • Gayrimenkul sektörünün dijital kütüphanesidir,
  • Güvenli, kaliteli, tarafsız ve özgün içerikler yayınlar.

  • En Çok Okunanlar

  • Yapı Tatil Tutanağı Nedir, Neden Önemlidir?
  • Bina Kimlik Sistemi Devrede, Peki Yeterli mi?
  • İstanbul’un Gelecek 10 Yılda Konut İhtiyacı
  • Gayrimenkulde Yurt Dışı Talebi
  • Hisseli Tapuda Ön Alım Hakkı ve Fiili Taksim
  • Proptech Nedir, Nerede Kullanılır?
  • Afete Dirençli Kent Nedir?
  • Kiracılı Ev Satılırsa Ne Olur?
  • Kira Davalarında Arabuluculuk Dönemi
  • İmarda Terimler ve Hesaplamalar
  • Dairelerde Balkon Kapatmak Yasal mı?
  • İmar Planı Tadilatı Nedir ve Nasıl Yapılır?
  • Kiracı Satılacak Evi Göstermek Zorunda mı?
  • Kategoriler

    • Gündem
    • Sektör
    • Mevzuat
    • Analiz
    • İnovasyon
    • Sürdürülebilirlik
    • Söyleşi
    • Yazarlar

    Politikalar

    • Yayın İlkeleri
    • KVKK Aydınlatma Metni
    • Gizlilik Politikası
    • Çerez Politikası

    Telegram

    Tüm güncel gelişmeler ve haberler için
    Telegram kanalımıza katılın!

    Kanala Katılın
    • Hakkımızda
    • Künye
    • Etkinlikler
    • İletişim

    © 2025 | Tüm Hakları Saklıdır. | emsal.com

    No Result
    Tüm Sonuçları Göster
    • Gündem
    • Sektör
    • Mevzuat
    • Analiz
    • İnovasyon
    • Sürdürülebilirlik
    • Söyleşi
    • Etkinlikler
    • Konular
    • Yazarlar
    • Hakkımızda
    • Künye
    • Sektörün Emsal’i
    • İletişim

    © 2025 | Tüm Hakları Saklıdır. | emsal.com

    Deneyimlerinizi kişiselleştirmek amacıyla KVKK uyarınca kullanılan çerezler yönetebilir. Daha fazla bilgi için tıklayın.