Konut Satışlarında Düşüş, Dört Çeyrektir Devam Ediyor

Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER), sektör temsilcileri tarafından yakından takip edilen “Gösterge” raporunun 33’üncü sayısını paylaştı. Gayrimenkul sektörünün 2023 ikinci çeyrek performansını geniş bir ölçekten mercek altına alan çalışma, oldukça dikkat çekici verilere ev sahipliği yapıyor.

Temel ekonomik verilerden konut sektörüne, konut kredilerinden ofis ve ticari gayrimenkullere, alışveriş merkezlerinden (AVM) turizm ve otele hatta gayrimenkul yatırım fonları (GYF) ile gayrimenkul yatırım ortaklılarına (GYO) kadar pek çok başlıkta önemli bilgileri bünyesinde barındıran rapor, toplam 90 sayfadan oluşuyor.

İçerisinde bulunan tüm söylemleri rakamsal verilerle destekleyen çalışmanın öne çıkan başlıkları ise şöyle sıralanıyor:

Konut Satışlarında Yıllık Bazda Düşüş, Dört Çeyrektir Devam Ediyor

2023 yılının ikinci çeyreğinde konut satışlarının bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 30,5 oranında gerileme kaydederek 282 bin 564 adet olduğunu aktaran çalışma, bu veriler ışığında konut satışlarında yıllık bazda düşüş serisinin dört çeyreğe yükseldiğini anımsatıyor.

Konut satışlarındaki birinci el payının 2013’ten beri en düşük ikinci çeyrek verisi olduğunu paylaşan rapor, söz konusu dönemdeki ilk ve ikinci el satış rakamlarını şu ifadelerle aktarıyor:

İkinci çeyrekte 87 bin 251 adet konut ilk kez satışa konu olurken, ilk satışların toplam satışlar içerisindeki oranı yüzde 30,9 olarak gerçekleşmiştir. İkinci el satışların payı ise yüzde 69,1 olarak gerçekleşmiş olup 195 bin 313 adet konut ikinci el satışa konu olmuştur.

İlgili kısmın devamında öne çıkan ifadeler ise şöyle özetlenebilir:

• 2023 ikinci çeyrekte geçtiğimiz çeyreğe göre ipotekli satışlarda yüzde 6,6 oranında artış görüldü.
• Yıllık bazda ipotekli satışlar yüzde 38,5, diğer satışlar ise yüzde 27,8 oranında geriledi.
• 2023 ikinci çeyrekte ipotekli satışlar 62 bin 708, diğer satışlar 219 bin 856 seviyesine geldi.
• Yabancılara yapılan satışlar, 2023 ikinci çeyrekte 8 bin 349 adet oldu.
• Yabancılara satışların toplam satışlar içerisindeki payı bir önceki çeyrekte yüzde 3,9 iken bu çeyrekte yüzde 3,0’a geriledi.
• Konut fiyatları artışı eylül ayında yıllık bazda en yüksek artış oranı olan yüzde 189,1’e ulaşılmasının ardından sekiz ay üst üste düşüş kaydederek mayıs ayı itibarıyla yüzde 103,6 seviyesine geldi.
• Mayıs 2023 itibarıyla Türkiye genelinde konut birim fiyatları 23 bin 574 TL / m²’ye yükselirken üç büyük ilden İstanbul’da 36 bin 005 TL / m², İzmir’de 27 bin 89 TL / m², Ankara’da 17 bin 647 TL m² oldu.

2023 Haziran Sonu İtibarıyla Konut Kredisi Hacmi 438,5 Milyar TL Oldu

GYODER Gösterge Türkiye Gayrimenkul Sektörü 2023 2. Çeyrek Raporu’nda konut kredilerinin güncel durumuna da değiniliyor. Buna göre 2023 başında yüzde 1,54 seviyelerinde gerçekleşen aylık faiz, yılın ilk çeyreğinin sonunda yüzde 1,33 bandına gelirken 2023 ikinci çeyrek sonunda yüzde 1,81 seviyesine çıktı. Aynı şekilde 2023 yılına yüzde 20,08 seviyeleri ile başlayan yıllık faiz oranı ise 2023 Haziran ayını yüzde 23,98 ile tamamladı. Temmuz ayı itibarıyla yıllık faiz, yüzde 34,09 oranında seyretti.

2023 yılı Haziran ayı sonunda konut kredisi hacminin 438,5 milyar TL seviyesinde gerçekleştiği belirtilen raporun devamında şu ifadeler öne çıkıyor:

Kamu mevduat bankalarının toplam konut kredisi hacmi içindeki payı 2022 Haziran ayında yüzde 65,66 seviyesinden, 2023 yılı Haziran ayında yüzde 62,86 seviyesine düşmüştür. Haziran 2023’te bir önceki yılın aynı dönemine göre, yerli özel bankaların payı yüzde 16,40’tan yüzde 19,27’ye yükselmiştir. Yabancı mevduat bankalarının payı ise yüzde 9,49’tan yüzde 8,89’a gerilemiştir. Takipteki konut kredilerinin toplam konut kredilerine oranı Ekim 2019 itibarıyla düşüş trendi başlamış olup 2023 Haziran ayı itibarıyla yüzde 0,12 olarak gerçekleşmiştir.

İstanbul’da 2023’ün İlk Altı Ayında 107,2 bin m² Ofis Kiralama İşlemi Gerçekleştirildi

Çalışmada detayları paylaşılan bir diğer alan ise ofis ve ticari gayrimenkuller oldu. 2023’ün ilk altı ayında mega kent İstanbul’daki toplam kiralama işlemlerinin 107,2 bin m² olduğu bilgisini paylaşan rapor, boşluk oranını da toplam yüzde 15,1 olarak açıkladı. İlgili kısmın devamında dekorasyonlu ofislere talebin arttığına dikkat çekilerek şu ifadeler kullanıldı:

İnşaat maliyetlerinin yükselmesiyle şirketlerin ilk yatırım maliyetlerinin artmış olması hazır ve ikinci el dekorasyonlu ofislere olan talebi arttırmıştır. Pandemi döneminde de rağbet gören hazır ofislerin boşluk oranlarının azaldığı ve bu durumun kiralar üzerinde yukarı yönlü bir baskı yarattığı görülmektedir.

2023 İkinci Çeyrekte Türkiye’deki AVM Arzı, 14,1 Milyon m² Seviyesine Ulaştı

Raporda paylaşılan rakamlara göre 2023 ikinci çeyreği itibarıyla Türkiye’deki mevcut alışveriş merkezi (AVM) arzı, 455 AVM’de toplam 14,1 milyon m² seviyesine ulaştı ve bu rakamda, 2023’ün ilk yarısında toplam 87 bin m² alana sahip olan üç alışveriş merkezinin de payı bulunuyor. Bunun yanı sıra çalışmada paylaşılan ifadelere göre 1,1 milyon m² kiralanabilir alana sahip 37 adet AVM’nin de inşaatının tamamlanmasıyla 2025 yılı sonunda ülke genelinde toplam arzın 15,2 milyon m² seviyesine ulaşması bekleniyor.

GYODER Gösterge Türkiye Gayrimenkul Sektörü 2023 2. Çeyrek Raporu’nu PDF olarak görüntüleyin.