İçindekiler
Çağımızın en çok tartışılan konuları arasında yerini almış olan sürdürülebilirliği en basit tanımıyla “mevcut ve yenilenemeyen kaynakların kamu yararı gözetilerek korunması” olarak özetleyebiliriz.
Bu yıl Uluslararası Müzeler Konseyi’nin (ICOM) Dünya Müze Günü teması da “sürdürülebilirlik ve refah” olarak belirlendi. Müzeler açısından konuyu ele alırsak, kentin sürdürülebilirliği için doğal ve kültürel kaynakları korumak oldukça önemlidir. Dolayısıyla kültür; sürdürülebilirlik kapsamında ekonomik, sosyal, çevre gibi temel konular arasındadır. Birleşmiş Milletler de 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi içerisinde kültür konusuna pek çok maddede yer vermiştir.
Müzeler Sürdürülebilirliğin Neresinde?
Ülkelerin köklü geçmişine, somut/soyut kültürel değerlerine ve toplumların belleğine işaret eden müzeler, bunun yanında yerli ve yabancı potansiyel turistlerin belirli kent ya da bölgeleri ziyaret etme kararlarında da etkili olurlar.
Müzelerin sosyal ağları kullanım durumları da müze ziyaretçilerinin deneyimlerinin bu ağlara nasıl yansıdığı konusunda önem taşır. Çünkü sosyal ağlarla “katılımcı kültürü” olarak adlandırılan bir etkileşim ortaya çıkar. Katılımcıların aralarında sosyal bir bağ olduğuna inandığı bu yeni kültürleşme sürecinde sosyal ağlar, müze iletişiminde ziyaretçilerin içerik oluşturmasına izin vererek sanatseverlerin ve müze yönetiminin sanal ortamlarda bir araya gelmelerine yardımcı olur.
Müze iletişiminde etkileşimin sürdürülebilirliği için dünyada birçok örneği olan hashtag paylaşım hareketleri gerçekleşmiştir. Bu hareketlerdeki temel hedefleri şöyle sıralamak mümkündür:
- Kültürel mekanları daha erişilebilir hâle getirmek,
- Sosyal ağ etkileşimlerini teşvik etmek,
- Ziyaretçilerle ilgi çekici yollarla bağlantı kurma şansına sahip olmak.
Dünyadan Hashtag Hareketi Örnekleri
#AskACurator
Bu kampanya çeşitli müze ve galerilerin katıldığı dünya çapında bir soru-cevap hareketi olarak Twitter’da başlatıldı. Amaç, kültürel mekânları daha erişilebilir hâle getirmek ve seyirciler ile küratörler veya diğer müze profesyoneller arasında sohbetler başlatmaktı.
#MuseumHour
Müzelerle ilgili konular hakkında aylık bir Twitter sohbetidir. Sektör uzmanları, kültürel miras uzmanları ve müze ziyaretçileri pek çok konuda fikirlerini ve kişisel deneyimlerini burada paylaşıyorlar.
#MuseumCollection
Hem Instagram hem de Twitter’da eş zamanlı olarak paylaşılan bu hashtag ile halka her zaman açık olmayan nadir koleksiyon parçaları gösteriliyor. Böylece müzeler; arkeolojik eserlerden ve tuhaf nesnelerden sahne arkası turlarına kadar kendilerini tanıtma, etkileşimleri teşvik etme ve izleyiciyle ilgi çekici (bazen de alışılmadık) yollarla bağlantı kurma şansına sahip oluyorlar.
#MuseumWeek
2014’ten beri Facebook, Instagram ve Twitter’da aynı anda başlayan, dünya çapındaki ilk sanal kültürel etkinlik oldu. 60 binden fazla katılımcının çevrimiçi girişime aktif olarak katılması ile ağ oluşturmak, küresel çapta müzeler, galeriler ve diğer kültürel kurumlar topluluğunu bir araya getirmek için hâlen paylaşımlar devam etmekte.
#Musetech
Bu etiket ile profesyoneller Twitter’da, teknoloji dünyasında çığır açan en son gelişmeleri, bunların müzeleri nasıl yansıdığını sergileyen etkinlikleri, panelleri ve diğer etkinlikleri tanıtıyorlar.
#Museumselfie
Bu kampanya 2015 yılında kızıyla birlikte müzeleri gezmekten keyif alan Londralı bir anne (Dixon) tarafından başlatıldı. Hareket, müze profesyonellerini ve genel halkı en sevdikleri koleksiyonların önünde bir selfie çekmeye ve bunu Instagram ve Twitter’da paylaşmaya davet etmeyi amaçlıyor.
#WorkOfTheWeek
Trend olan bu Twitter ve Instagram hashtag’i; tablolar, fotoğraflar, arkeolojik buluntular ve diğer özel nesneler gibi sanatsal/tarihi koleksiyonları öne çıkarıyor.
#MuseumMomentOfZen
New York Şehri Müzesi, pandeminin bir sonucu olarak çevrimiçi toplulukları cezbetmek için bünyesindeki koleksiyonları ve sergileri paylaşmak üzere 2020’de Twitter ve Instagram üzerinden #MuseumMomentOfZen kampanyasını başlattı.
#MuseumInstaSwap
2015 yılında Londra’da gerçekleşen hareket ile 10 müze, dört gün boyunca koleksiyonlarındaki parçaları Instagram’da #MuseumInstaSwap etiketiyle paylaştılar. Bu hareket; British Museum, Design Museum, Horniman Museum, Imperial War Museums, London Transport Museum, Royal Museums Greenwich, Science Museum, Victoria and Albert Museum ve Wellcome Collection’ı aynı etiket altında buluşturmuştu.