İçindekiler
4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkındaki Kanun çerçevesinde; imar planlarına, fen, sanat ve sağlık kurallarına, standartlara uygun kaliteli yapı yapılması için proje ve yapı denetiminin gerçekleştirmesi ve yapı denetimine ilişkin usul ile esasların düzenlenmesinin sağlanması, can ve mal güvenliğinin temin edilmesine yöneliktir.
Can ve mal güvenliği, yapının inşa edildikten sonra içinde yaşayacaklar ile, inşaat sürecinde görev yapan kişilerin tamamının iş güvenliklerinin sağlanmasını da kapsamaktadır. Bu hususta takip edilecek ve uyulacak esaslar, yapı denetim mevzuatıyla da hüküm altına alınmıştır.
İş Güvenliği Konusunda Yapı Denetim Firmalarının Görevleri Nelerdir?
4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkındaki Kanun ile iş yerlerinde çalışanların, iş sağlığı ve güvenliklerinin mevzuatla düzenlenen ‘’Sağlık Güvenlik Planına’’ uygun şekilde yapılmasını kontrol etmek ve her türlü tedbirin alınması için yüklenicileri yazılı olarak uyarmak, yapı denetim kuruluşlarının görevleri arasındadır.
Yapı denetim firmaları, gerekli olan tedbirleri almayan yüklenicileri “Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne” bildirmekle yükümlüdür. İnşaat alanında işçi sağlığı, iş güvenliği ile çevre sağlığı ve güvenliğinin korunması için gereken tedbirlerin alınıp alınmadığını, yapı denetim kuruluşlarının inşaatın her aşamasında kontrol etmesi gerekmektedir. Denetim görevini gerçekleştirmeyen firmalar hakkında yasal işlemler uygulanmaktadır. Denetim firmalarına mimarlık ve mühendislik disiplinleri kapsamındaki görevleriyle beraber; iş ve işçi sağlığı, iş güvenliği hususlarında da yükümlülükler düşmektedir.
Sağlık ve Güvenlik Planı Nedir?
Sağlık ve güvenlik planı, yapım işi boyunca güvenlik ve sağlıkla ilgili olarak alınması gerekli olan tedbirlerin ve organizasyonun yöntem ve esaslarını belirleyen, zorunlu olarak hazırlanması esas olan bir plandır. Bu planın işveren ve proje sorumlusu tarafından hazırlanması gerekmektedir.
Sağlık ve güvenlik planı aşağıda gösterilen ana başlıklardan oluşur:
- Yönetimin taahhüdü İSG politikası
- Proje bilgileri (proje adı, adresi, başlangıç ve bitiş tarihi vb. gibi)
- Sağlık ve güvenlik organizasyonu
- İşlerin yönetimi
- Risklerin ve kontrol tedbirlerinin belirlenmesi
- Şantiye kuralları
Yasaya göre işverenle birlikte proje sorumlusu da planın hazırlanması ve uygulamasından sorumlu olduğu için proje ve uygulama denetiminden yükümlü denetim şirketleri, yapım işinin her aşamasında kendi görevlerini yerine getirmelidirler. Bu görev çalışanların, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına göre düzenlenmesi gereken sağlık ve güvenlik uygulamalarının plana uygun olarak gerçekleştirildiğini denetlemek, tedbirlerin alınması için yükleniciyi yazılı olarak uyarmak, uyarıya uyulmadığı takdirde durumu ilgili kuruma bildirmekle sınırlandırılmıştır.
İş Güvenliği Yönetimi Nasıl Olmalıdır?
Proje ve şantiye yönetim süreçleri şu alt başlıkları hâlinde sıralanabilir:
- Tasarım
- Zaman ve Kalite yönetimi
- Maliyet
- Sözleşme
- İş Güvenliği yönetimi
Sürecin yönetiminde “iş güvenliği yönetimi” en önemli unsurlardan bir tanesidir.
İş güvenliği yönetimi ekibi; proje yöneticisi ve komite üyelerinden meydana gelir. Bu ekibin içinde; iş güvenliği uzmanı, yüklenici temsilcileri, şantiye şefi ve fenni mesuller yer almakta olup bunlar sözleşmeyle birbirlerine bağlıdırlar. Tabiatıyla, yapı denetim kuruluşları da organizasyonun bu noktasında sorumluluk almalı ve komite ekibiyle temas hâlinde olmalıdır.
Sonuç olarak; yapı denetim şirketlerinin, şantiyede iş sağlığı ve güvenliği açısından gerçekleştirilecek tüm organizasyonlar ve faaliyetler kapsamında kendi alanlarını ilgilendiren hususlarda aktif rol almalarının büyük önem arz ettiğini ifade etmek isterim.