Yeşil Bina Nedir?

Özet bir tanımlama yapmak gerekirse yeşil bina; yaşam alanlarımızın enerji verimli, sürdürülebilir ve doğa dostu nitelikte inşa edilmesidir. Yeşil yapı, sürdürülebilir bina, çevre dostu bina, enerji verimli bina ve doğa dostu bina başta olmak üzere pek çok isimlendirmesi olan bu yapıların planlamasından inşasına, hatta yaşam evresine kadar tüm aşamalarında doğaya verilen zarar en aza indirilmeye çalışılır. Özellikle son dönemde iklim değişikliği ve küresel ısınmanın etkisiyle tüketici nezdinde artan çevre hassasiyeti, yeşil bina kavramının gelişimini de önemli ölçüde hızlandırmıştır.

Yeşil Bina Özellikleri Nelerdir?

Doğa dostu olarak inşa edilen yeşil binalarda, enerji verimliliği esas alınmaktadır. Bu kapsamda ilgili yapılarda su tasarrufu ve atık yönetimi gibi çeşitli uygulamalar öne çıkmaktadır. İnşa süreçlerinde de çevre dostu malzemeler kullanılan yeşil binalarda doğal ışık ve havalandırma hedeflenirken, kimi zaman yeşil çatılar ve bahçeler de planlanır. Doğal ışık ve havalandırma ile enerji giderleri düşürülür, yeşil çatılar ve bahçeler ile de kent ekosistemine katkı sağlanır.

Yeşil binaların öne çıkan bazı özellikleri ise şöyle sıralanabilir:

• Yeşil binalar enerji verimliliğini arttırma hedefiyle tasarlanır. Bu kapsamda ilgili yapıların tamamındaki malzeme seçiminde enerji verimliliği hedeflenir.
• Yeşil binalarda planlama aşamasından itibaren doğal aydınlatmaya ve temiz hava akışına dikkat edilir. Bu sayede enerji giderleri de kayda değer seviyede düşürülebilir.
• Yeşil binalar, suyun verimli kullanımına da dikkat edilen yapılardır. Bu kapsamda yeşil bina inşası gerçekleştiren bir yüklenici, yapının tüm bölümlerinde su tasarrufu sağlamaya odaklanır. Su tasarrufu sağlayan armatürlerin kullanımı ve yağmur suyu toplama sistemlerinin kurulumu; bu konuda akla ilk gelen örneklerdendir. Özellikle metropollerdeki yüksek nüfus nedeniyle ortaya çıkan fazla su tüketimi, yeşil binalar sayesinde düşürülebilir.
• Yeşil binalarda atık yönetimi de önemli bir başlıktır. Nitekim bu yapılarda, malzeme seçiminden yaşam döngüsüne kadar her aşamada geri dönüşüm ve atık yönetimi faaliyetleri ön plana çıkar. Planlama aşamasından itibaren binanın yaşam süresi boyunca doğru atık yönetimi yapılabilmesi için tüm detaylar etraflıca düşünülür.
• Doğaya verilen zararı en aza indirebilmek adına yeşil binaların tamamında ekolojik yapı malzemeleri kullanılır. Söz konusu malzemeler sayesinde hem ilk inşa hem de yaşam sürecinde yapıda çevre hassasiyeti gözetilmiş olur.
• Yukarıda ifade ettiğimiz gibi bazı yeşil binaların çatılarında ve duvarlarında doğal izolasyon sağlamak adına yeşil alanlar oluşturulur. Bu sayede kentin ekosistemine katkı sunulur, görsel anlamda da estetik görünümler elde edilir.
• Yeşil binalarda enerji üretimi için güneş panelleri, rüzgâr türbinleri gibi sistemler kurularak enerji verimliliği sağlanır.
• Yeşil binaların tasarımında ve inşasında çevresel etkiler minimize edilir. Örneğin yapının inşa edileceği bölgedeki doğal alanlar tahrip edilmez, aksine güçlendirilir.

Yeşil Binalar Neden Önemli?

Global ölçekte küresel ısınma ve iklim değişikliği gibi başlıkların yoğun şekilde konuşulduğu, iş yapış biçimlerinin ise bu doğrultuda değişime uğradığı bir ortamda yeşil binalar da önemini gün geçtikçe arttırmaktadır. Ayrıca kent yaşamından sıkılan insanların doğaya olan özlemi, yeşil binaları önemli kılan etkenlerin bir diğeridir. Bunun yanı sıra birkaç örnekle temellendirmek gerekirse yeşil binaların önemi, aşağıdaki başlıklarla kendisini göstermektedir:

• Enerji tasarrufu,
• Çevre koruması,
• Sürdürülebilir kalkınma,
• Sağlıklı yaşam alanları,
• Karbon salınımını azaltma.

Yeşil Bina ve Sürdürülebilirlik

Doğal kaynakların korunmasını, çevresel etkilerin azaltılmasını ve ekolojik dengeye müdahalenin en aza indirilmesini sağlayan yeşil binalar; gelecek nesillerin yaşam hakkını güvence altına almak adına toplumsal sorumluluk şeklinde de ifade edilebilir.

Yeşil Binalar Çevreyi Nasıl Korur?

Yeşil binalar çevreyi nasıl korur? sorusunu maddeler hâlinde cevaplamak gerekirse şu başlıklardan bahsedilebilir:

Enerji tasarrufu sağlanması: Yeşil binalar kimi zaman inşasında kullanılan yalıtım malzemeleri kimi zaman da güneş panelleri ve rüzgâr türbinleri sayesinde önemli ölçüde enerji tasarrufu sağlar. Bu açıdan bakıldığında, ülkemizin “enerjide tam bağımsızlık” hedefine ulaşmasında yeşil binalar, kıymetli bir rol üstlenebilir.

Sera gazı emisyonlarının azaltılması: Doğa dostu bir kimlikle planlanan yeşil binalar, yapı ömrü boyunca sağladığı çevreci çözümlerle sera gazı emisyonlarının azaltılmasına katkı verir. Yani Avrupa Birliği’nin (AB) Avrupa Yeşil Mutabakatı (AYM) çağrısındaki sera gazı azaltma amacına ulaşımda da yeşil binalar öne çıkmaktadır.

Doğal kaynakların korunması: Yeşil binalar, enerji etkin özellikleri sayesinde yaşam süresi boyunca doğal kaynakların korunmasına odaklanırlar.

Su tasarrufu yapılması: Yeşil binalarda yer alan tasarruflu armatürler ve gri su geri kazanım sistemleri sayesinde su tasarrufu sağlanır. Yeşil binaların bu özellikleri, günden güne ciddiyeti artan susuzluk tehdidine karşı önemli görülmektedir.

Atık yönetimi gerçekleştirilmesi: Doğada çözünmesi uzun zaman alan atıklar da yaşadığımız gezegenin geleceği için ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Bu nedenle yeşil binalarda atıkların doğru ayrıştırılabilmesi adına gerekli ortam oluşturulur, geri dönüşüme önem verilir.

Ekolojik denge korumasının sağlanması: Yeşil binalar, yapımında kullanılan malzemelerle inşa ve yaşam sürecinde ekolojik dengenin korunmasını hedeflemektedir. Söz konusu binalarda kullanılan doğal yapı malzemeleri, güneş panelleri, rüzgâr türbinlerinin yanı sıra atık yönetimi için atılan adımlar da bu noktada ilk akla gelen örneklerdendir.

Küresel ölçekte kentlerde artan nüfus, yeni yaşam alanlarının oluşumunu tetiklemektedir. Söz konusu yeni yaşam alanları oluşturulurken de alışılagelmiş sistemler yerine yeşil binalar gibi doğaya saygılı yaklaşımlar benimsemek, gelecek nesillerin daha güvenli bir dünyada yaşamasına katkı sağlayacaktır.